به مناسبت سالگرد واقعه ۱۸ اردیبهشت دانشگاه تبریز ناگفته‌هایی از شهید غلامی      محسن اسماعیلیان مقدم   اشاره در حالی به استقبال اردیبهشت و سالگرد شهادت سه تن از دانشجویان دانشگاه تبریز در سال ۱۳۵۷ می‌رویم که حرکت شایسته‌ای در بزرگداشت شهدای این دانشگاه و انتشار کتاب و زندگی‌نامه‌های آنها و مطرح نمودن آنها به عنوان الگوهای مناسب  دانشجویان صورت نگرفته …

محمود پدیده (۱۳۷۹ ـ ۱۳۱۲)   دکتر محمود پدیده به سال ۱۳۱۲ شمسی در شهر تبریز در محله ویجویه دیده به جهان گشود. او از آغاز جوانی هوش و حافظه خوبی داشت و گاهی با سرودن شعر طبع‌آزمائی می‌کرد. اغلب اشعار او پس از اخذ لیسانس ادبیات فارسی از دانشگاه تبریز و بهره گرفتن از اساتید بزرگواری چون دکتر منوچهر …

روزها از پی ‏هم می‏گذشت. شکوفه‏های رشد در شاخسار فکر و اندیشۀ علی آشکار می شد. همه به هوش و فراست او پی برده بودند. علی با رفتار و گفتار خود خبر از آینده ای درخشان می داد. او روزها درکنار پدر می نشست و کتاب های او را ورق می زد؛ عشق به دانستن و خواندن در چشم های …

پس از آنکه اخبار تهران از قبیل خلع ید محمدعلی‌میرزا و انتخاب احمدشاه و فتوحات ذی‌قیمت سپاهیان ملی به مردم تبریز رسید، مردم تبریز که تقریباً در تمام روزهای انقلاب مشروطه، شب و روز مشغول جنگ و دفاع بوده و در مقابل سی هزار سپاه خونخوار دولت سینه سپر کرده بودند، با شادمانی این واقعه مهم را به یکدیگر تبریک …

سرتاسر آذربایجان در آشوب و فتنه می‌سوخت و هنوز با وجود رادمردان بزرگی چون ثقـ‍ه‌الاسلام، آرامش و امنیت در سایه استقرار مشروطه به وجود نیامده بود که بهانه دیگری برای تفرقه و نفاق پدید آمد و آن تأسیس انجمن اسلامیه بود. کسروی در تاریخ مشروطه می‌نویسد: «… از روزی که حاجی‌میرزا حسن مجتهد و دیگران با مشروطه دشمنی نمودند انبوهی …

از سومین روز محرم سال ۱۳۳۰ ق، با مقاومت سلحشورانه مردان غیور آذربایجان و دست‌پروردگان ستارخان و باقرخان در برابر اشغالگران روس جنگ به نفع مردم تبریز ادامه یافت. روس‌ها که در تنگنا افتاده و شکست خود را حتمی می‌دانستند، بار دیگر با نیرنگی تازه برای جلوگیری از کشتار سربازان روس به همراه پیام‌ کنسول‌های سایر کشورها، سخن از صلح …

مداخلات ناستوده و پی‌درپی سپاهیان روس در آذربایجان،‌ دوباره امنیت و آسایش چندروزه را که بعد از رسیدن آذوقه به ارمغان رسیده بود از بین برد. در این شرایط مه‌آلود، این تعرض مستبدانه نه‌تنها مردم آذربایجان بلکه مردم سایر نقاط کشور را نیز به خشم آورد و در تهران شب‌نامه‌هایی علیه دولت روس پخش شد. (تاریخ بیداری ایرانیان، ج ۲، …

با علنی شدن توطئه روس‌ها و اوضاع وخیم شهر، مردم و مجاهدان تبریز برای کسب تکلیف به خانه رهبر و روحانی محبوب خود شتافتند. شهید ثق‍ه‌الاسلام در مقابل چاره‌جویی و مشورت‌خواهی مردم هر کس را می‌دید دستور می‌داد بی‌درنگ از شهر بیرون بروند و با اصرار می‌گفت: هر کس در این شهر بماند جانش در معرض تلف است تا می‌توانید …

با بی‌اعتنایی محمدعلی‌شاه به تلگراف شهید ثقـ‍ه‌الاسلام، وی ناامید نمی‌شود و برای فرونشاندن آتش جنگ، تلگراف‌های دیگری برای شاه مخابره می‌کند. از طرفی محمدعلی‌شاه که از قدرت مجاهدان و پیروزی‌های پی‌در‌پی مخالفین باخبر شده بود به ناچار حاضر به مذاکره می‌شود. بنابراین به پیشنهاد ثق‍ه‌الاسلام با توافق محمدعلی‌شاه مقرر می‌شود که طرفینِ نزاع به باسمنج بروند و در آنجا مذاکره …

در جریان عدالت‌خواهی و مهاجرت علمای تهران به قم و تحصن آنها، ثق‍ه‌الاسلام با ارسال تلگرام‌هایی به علما و مظفرالدین‌شاه، ضمن حمایت از خواسته‌های مهاجران خواستار بازگرداندن آنها به تهران شد. (کسروی ۱۳۶۳ ش،  صص ۱۱۳ ـ ۱۱۶) مظفرالدین‌‌شاه که از زمان ولیعهدی در تبریز از نزدیک با علمای شهر تبریز و به ویژه با ثق‍ه‌الاسلام آشنا بود، در جواب …