محمدرضا محمدقلیزاده* اشاره: استعدادهای خدادادی سرزمین آذربایجان از قبیل آب فراوان و خاک حاصلخیز و دیگر شرایط لازمه زندگی امکان زیست بشر را از زمانهای دور فراهم آورده است. به طوری که تاریخ دقیقی را برای دیرینگی زندگی انسان در این سرزمین نمیتوان تعیین کرد. آذربایجان از جمله سرزمینهایی است که در طول تاریخ، اقوام مختلف گام در آن نهاده، مدتی مانده …
بیشتر بخوانید »مقالات
انقلاب اسلامی در آذربایجان
انقلاب اسلامی در آذربایجان رحیم نیکبخت اشاره همچنان که در گذشتهی تاریخی ایران که برگهایی از آن در این مجموعه مرور شده است حوادث و اتفاقات روی داده در آذربایجان بیارتباط با حوادث سایر نواحی ایران نبوده و نیست. ضمن اینکه نقش و جایگاه تاریخی آذربایجان در تحولات گوناگون و شکلگیری هویت ایرانی را نبایستی از نظر دور داشت. آذربایجان …
بیشتر بخوانید »هویت ایرانی در ادبیات مرثیه آذری
رحیم نیکبخت* اشاره: از مشخصات هویت ملی شکل گرفته ایرانیان، میتوان دو دسته از عناصر را برشمرد که قسمتی متعلق به ایران و گذشته تاریخی آن است و بخش دیگر به اسلام و ویژگیهای مذهبی آن باز میگردد. از ورود اسلام به ایران تا رسمیت مذهب شیعه در دورهی صفوی و تشکیل دولت ملی گسترده شده در مرزهای تاریخی ایران …
بیشتر بخوانید »عهد صفوی دوران بازیابی هویت ایرانی
عهد صفوی دوران بازیابی هویت ایرانی دکتر باقر صدرینیا* تشکیل حکومت صفویه در ایران به دلیل تأثیر تعیینکنندهای که در سرنوشت ایران، سرزمینهای اسلامی و معادلات جهانی بر جای گذاشت، مهمترین واقعهای بود که در سالهای آغازین قرن دهم هجری (۹۰۷) و قرن شانزدهم میلادی (۱۵۰۱) در تاریخ جهان رخ نمود. بیش از آنکه شاه اسماعیل صفوی در سال ۹۰۷ …
بیشتر بخوانید »کشف حجاب در آذربایجان
محمد رضایی* اشاره با استحکام قدرت رضاخان و همراهی برخی از روشنفکران، برنامههای متجددانه به اجرا درآمد که مقصود از آن همرنگ نمودن ایران با کشورهای اروپایی، بدون توجه به ارزشهای اسلامی- ایرانی بود و حاصلی جز به حاشیه راندن دین و فرهنگ دربرنداشت و حتی اصل پوشیدگی و عفاف زن نیز قربانی تمایلات حکومت شد و حجاب، نمود تدین …
بیشتر بخوانید »نهضت ملی نفت در آذربایجان
منیژه صدری* درآمد نهضت ملی نفت را میتوان یک گام مهم و بلند ملت ایران در برونرفت از چنبر استعمار خارجی دانست. حرکتی که در آن آحاد ملت در سراسر ایران در آن نقش آفریدند. آذربایجان و مردم آن به دلایل متعدد نقش پر رنگتری در این مبارزه ملی ضد بیگانه داشتند. شاید بزرگترین دلیل این حضور را در موقعیت …
بیشتر بخوانید »مراسمهای مذهبی و سنتی در خلخال
مراسمهای مذهبی و سنتی در خلخال سید محمدمسعود نقیب* اشاره فولکولورها و مراسم مذهبی، سنتی و ملی هر منطقه یا هر قوم و طایفهای در کشور پهناور ایران اسلامی، هر کدام دارای مفاهیم و مسائلی است که هر یک به تنهایی قابل تعمق و بررسی است ضمن آنکه در کنار هم تار و پود فرهنگ و هویت اصیل ایرانی اسلامی …
بیشتر بخوانید »امام حسین(ع) را در عرصههای مختلف مثل مفسر قرآن، شاعر و زندگی هم بشناسیم
اختتامیه نخستین دوره دوسالانه «کتاب عاشورا» ویژه آثار عاشورایی منتشر شده در سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹، صبح امروز پنجشنبه ۲۲ مهر در خانه شعر و ادبیات تهران برگزار شد. گروههای داوری دوسالانهی کتاب عاشورا شامل؛ گروه ادبیات، گروه فرهنگ و تاریخ، گروه هنر، گروه کودک و نوجوان و گروه ترجمه است. در این جایزه، آثار در ۱۹ رشته مورد …
بیشتر بخوانید »سخنرانی دکتر مجتبی سلطانی درمورد جایگاه زندهیاد رحیم نیکبخت
به گزارش روابط عمومی موسسه تاریخ و فرهنگ دیار کهن: در تاریخ پنجشنبه ۲۱ مهر ماه دکتر مجتبی سلطانی در نخستین دورهی دوسالانهی کتاب عاشورا درباره خدمات و جایگاه زندهیاد رحیم نیکبخت در حوزه مرثیهپژوهی و تصحیح و چاپ دیوان اشعار مذهبی و عاشورایی سخنرانی کردند. در این نشست فرزندان دکتر رحیم نیک بخت زهرا خانم و آقا مجتبی به …
بیشتر بخوانید »اختتامیه نخستین دوره «دوسالانه کتاب عاشورا» برگزار شد.
سلطانی: «نیکبخت» نقش ادبیات حسینی را در پیوند آذربایجان و ایران مهم میدانست. طالعی: مداومت کلید واژه فعالیت «متقی» است. اختتامیه نخستین دوره «دوسالانه کتاب عاشورا»، امروز پنجشنبه ۲۲ مهرماه برگزیدگان خود را شناخت. در نخستین دوره این دوسالانه از برترین کتابهای عاشورایی منتشرشده در سالهای ۹۸ و ۹۹ تقدیر شد و این دوره ویژه معرفی و تقدیر از برترین کتابهای …
بیشتر بخوانید »