از سومین روز محرم سال ۱۳۳۰ ق، با مقاومت سلحشورانه مردان غیور آذربایجان و دست‌پروردگان ستارخان و باقرخان در برابر اشغالگران روس جنگ به نفع مردم تبریز ادامه یافت. روس‌ها که در تنگنا افتاده و شکست خود را حتمی می‌دانستند، بار دیگر با نیرنگی تازه برای جلوگیری از کشتار سربازان روس به همراه پیام‌ کنسول‌های سایر کشورها، سخن از صلح …

مداخلات ناستوده و پی‌درپی سپاهیان روس در آذربایجان،‌ دوباره امنیت و آسایش چندروزه را که بعد از رسیدن آذوقه به ارمغان رسیده بود از بین برد. در این شرایط مه‌آلود، این تعرض مستبدانه نه‌تنها مردم آذربایجان بلکه مردم سایر نقاط کشور را نیز به خشم آورد و در تهران شب‌نامه‌هایی علیه دولت روس پخش شد. (تاریخ بیداری ایرانیان، ج ۲، …

با علنی شدن توطئه روس‌ها و اوضاع وخیم شهر، مردم و مجاهدان تبریز برای کسب تکلیف به خانه رهبر و روحانی محبوب خود شتافتند. شهید ثق‍ه‌الاسلام در مقابل چاره‌جویی و مشورت‌خواهی مردم هر کس را می‌دید دستور می‌داد بی‌درنگ از شهر بیرون بروند و با اصرار می‌گفت: هر کس در این شهر بماند جانش در معرض تلف است تا می‌توانید …