✍️نویسنده: محمد تقی سبکدل   یحیی شیدا متخلص به «شیدا» در بیستم اردیبهشت سال ۱۳۰۳ در تبریز در خانواده‌ یکی از مجاهدان مشروطه تبریز به نام حسن چرندابی «یوزباشی» دیده به جهان گشود. اولین معلّم وی «میرزاخانم» بود که به وی قرآن کریم و جامع عباسی آموخت. همزمان با ایشان از محضر پدر بزرگوار خود کلیله و دمنه، گلستان، بوستان، …

اصل ۱۵ قانون اساسی از اصول مناقشه برانگیز قانون اساسی است و نه تنها از همان ابتدای تدوین پیش­نویس و سپس تصویب این اصل، بحث بر سر مفهوم و دلالت­های آن آغاز شد، بلکه با گذشت چهار دهه کماکان این مجادلات ادامه دارد و بلکه تعمیق شده­است. از سوی دیگر وجه عمیقاً سیاسی این اصل بر وسعت و حساسیت تفسیرهای …

ایران به عنوان یکی از قدیمی­ترین مراکز تمدن جهانی، محل نمای ادیان قدیمی همچون زردشتی­گری، محل انشاء و صدور اولین منشور حقوق بشر، یکی از اصلی ترین زادگاه­ها و کامل ترین خطوط باستانی و بالاخره زادگاه فرهنگ چند هزار ساله، همواره مورد توجه اندیشمندان و محققین و تاریخ نگاران بوده است. غنای فرهنگی در تمدن ایران باستان، دوران اسلام و …

اصل ۱۵ قانون اساسی در باب زبان رسمی ایران تصریح دارد که زبان فارسی زبان رسمی کشور است و در عین حال این اصل، واقعیت تاریخی حضور زبان‌ها و گویش‌های مختلف را در جغرافیای ایران در کنار زبان فارسی به رسمیت شناخته و آموزش سایر زبان‌های محلی رایج در سرزمین ایران را در کنار زبان فارسی به رسمیت شناخته است. …

آموزش زبان مادری به عنوان یکی از حقوق مرتبط به اشخاص به متعلق به گروه­های قومی و زبانی و نیز یکی از مسایل حساس در پیوند با گروه­های زبانی در دنیای معاصر مورد توجه بوده­است. آموزش زبان مادری در راستای پاسداشت حقوق و آزادی­های شخصی و بشری افراد، متعلق به گروه­های زبانی و نیز حفظ هویت فرهنگی اقوام در برابر …

معنی و فلسفه اصلی اصل ۱۵ ق.اساسی جمهوری اسلامی ایران با توجه به ظرف فرهنگی در ایران و استحکام درونی آن به یاری مبانی هویتی اش یعنی زبان فارسی به مثابه زبان ملی و رسمی و زبان های محلی به مثابه میراث ملی ایرانیان می باشد. پرسشی که مطرح است این است که طی ۴ دهه گذشته این اصل تا …

تنوع یک پدیده جهانشمول است و بسیاری از کشورهای جهان با این مسئله روبه‌رو هستند. کشور ایران نیز به لحاظ ساختار اجتماعی از گروه‌های مختلف قومی، زبانی، نژادی و مذهبی مختلفی تشکیل شده است. از این‌رو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل پانزدهم بیان می‌دارد که زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است و اسناد و …

نویسنده: محمد تقی سبکدل علی صالحی متخلص به «رهگذر هیدجی» در سال ۱۳۳۰ شمسی در شهر هیدج از توابع زنجان پا به عرصه وجود نهاد. ایشان تحصیلات ابتدائی را در زادگاه خود به پایان بُرد و پس از اتمام تحصیلات متوسطه وارد حوزه علمیّه گردید و تحصیلات خود را ادامه داد. اوّلین اثر وی در کتابی تحت عنوان «کاروان غزل» …

مساله زبان ملی برای واحدهای سیاسی مستقل پس از قرارداد وستفالیا در ۱۶۴۸ یکی از مهمترین دغدغه­های دولت های مدرن در اروپا و سپس امریکای شمالی بوده است. گرچه دولت­های اروپایی در طی قرون پس از وستفالی با سیاست‌های خاص خود و بویژه مطرح کردن یک زبان یا یک لهجه خاص از یک زبان به­عنوان زبان ملی و رسمی کشور …

مهدی عبادی[۱] m.ebadi@ut.ac.ir چکیده در فترت زوال ایلخانان تا پیدایش دولت صفوی(۷۳۶-۹۰۷ ق)، با توجه به تحولات مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی، به تدریج نفوذ و اعتبار فقه و کلام سنی و نیز علمای اهل‌سنّت در جامعه ایران، از جمله منطقه آذربایجان کاهش چشم‌گیری ‌یافت. ادامه این روند موجب شد به تدریج اعتقادات شیعی در میان مردم آذربایجان رواج یابد. …