جغرافیای تاریخی آذربایجان

توضیحات

  در پی سقوط صفویه و تحمیل­ جنگ­های نابرابر روسیه تزاری علیه ایران، آذربایجان اهمیت مضاعفی یافت. روسیه تزاری با اشغال   آران و شیروان ( 17 شهر ایرانی قفقاز) به طمع تصرف آذربایجان و بازکردن راهی به خلیج فارس افتاد که ادامه این نقشه شوم تا بحران آذربایجان در سال 1324-1325 ادامه یافت.

   با تشکیل و ظهور واحد سیاسی به نام  جمهوری  آذربایجان در سال1918 میلادی به دست «محمد امین رسولزاده در بخش عمده­ای از قسمت­های جدا شده از خاک ایران بر اثر معاهدات گلستان و ترکمانچای(آران و شیروان)، از یک سو و طرح مباحث توسعه طلبانه در خصوص آذربایجانِ ­ایران ـ یا آذربایجان واقعی و تاریخی ـ موجب بروز مهاجه ملیون آذری و مدعیان پان­تورانیسم شد. این جریان با آذربایجان نامیدن آران و شروان، خواهان تملک و تصاحب آذرباجان ایران بوده، مدعی هویت غیر ایرانی برای آذربایجان واقعی بودند.

   فارغ از این مناقشات، اهمیت آذربایجان در قرن اخیر، انجام بررسی­های علمی، و توجه به مستند تاریخی را ضروری ساخته است تا به اتکای منابع معتبر پژوهش­هایی علمی انجام و در اختیار علاقمندان و محققان قرار گیرد.

       کتاب پیش رو با عنوان «جغرافیای تاریخی آذربایجان» به بررسی سیر تحولات تاریخی در جغرافیای آذربایجان کهن در دو بخش اصلی به جغرافیای طبیعی و سرزمینی آذربایجان  و سپس  وجه تسمیه و تحولات تاریخی متوالی در این جغرافیا در سیر تاریخ  ­پرداخته­است. مؤلف محترم جناب آقای دکتر داود قاسمپور از دانش آموختگان رشته  تاریخ د دانشگاه تبریز در مقطع دکتری است وی این کتاب را در دو بخش اصلی و چند فصل به رشته تحریر در آورده است.

فهرست مطالب

بخش اول: جغرافیای طبیعی و سرزمینی آذربایجان        

فصل اول: وجه تسمیه آذربایجان

فصل دوم: جغرافیای سرزمینی آذربایجان

فصل سوم: جغرافیای طبیعی آذربایجان

بخش دوم: تاریخ آذربایجان

فصل اول: آذربایجان در دوران پیش از اسلام

فصل دوم: آذربایجان در قرون نخستین اسلامی

فصل سوم: آذربایجان در قرون میانه

فصل چهارم: آذربایجان در عصر صفوی و افشار

فصل پنجم: آذربایجان در دوره‌ی قاجار

فصل ششم: آذربایجان در دوره‌ی پهلوی