موسسه تاریخ و فرهنگ دیارکهن
سید احمد خسروشاهی در ۲۶ربیع‌الثانی سال ۱۳۳۰ ق در تبریز چشم به جهان گشود. پس از طی آموزشهای مقدماتی، سطح را نزد پدر خویش آیت‌الله سید مرتضی خسروشاهی و دیگر استادان آموخت. قسمتی از تحصیلات خود را در مشهد از حضور استادانی چون آیت‌الله میرزا ابوالحسن انگجی و حاج حسین قمی و … آموخت. سپس به تبریز برگشت و دو سال بعد، برای ادامه تحصیل به قم رفت. پس از نایل‌شدن به مراحل عالیه در فقه و اصول به تبریز مراجعت نمود و به خدمات دینى، علمى و تدریس در این شهر پرداخت.
آیت‌الله خسروشاهی در سال ۱۳۱۴ ش، به همراه پدرش به علت مخالفت با ماجرای کشف حجاب و دیگر اقدامات ضد دینی رضاشاه، به اتفاق عده‌ای از روحانیون مبارز تبریز، به سمنان و سپس به مشهد تبعید شد. در جریان قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ ش، از جمله علمای مبارزی بود که در تبریز به طرفداری از نهضت امام حمینی پرداخت. ایشان روابط دوستانه و صمیمی با حضرت امام داشت و ایشان نقش فعالی در حرکت مبارزاتی مردم آذربایجان بهویژه تبریز ایفا نمود. در این خصوص چندین بار توسط رژیم پهلوی دستگیر و زندانی و تبعید شد. در یکی از گزارشهای ساواک مده است: «… با توجه به نزدیک‌شدن ماه رمضان، مصلحت منطقه چنین ایجاب می‌نماید که در درجه اول، اشخاص مشروحه زیر، وسیله شهربانی و یا پشتیبانی و راهنمایی‌های ساواک دستگیر و به مرکز اعزام گردند، مشروط به اینکه حداقل به مدت یک سال از مراجعت آنان به آذربایجان قویاً جلوگیری شود. در غیر این صورت، بدون تردید نتیجه معکوس گرفته خواهد شد:۱ـ میرزا محمدعلی قاضی طباطبایی، ۲ـ سید احمد خسروشاهی، ۳ ـ میرزا محمدعلی انگجی، ۴ ـ جعفر اشراقی، ۵ ـ دروازهای، ۶ ـ انزابی…».[۱]
به دنبال دستگیریِ روحانیون آذربایجان در۱۲ آذر ۱۳۴۲ اهالی غیور تبریز در این شهر دست به اعتصاب زدند، و بازار و مغازه‌های خیابانها بسته شد. این اعتصاب تا چهار روز ادامه داشت. رژیم شاه به منظور سرکوب اعتصابکنندگان حکومت نظامی اعلام کرد و عده‌ای از مردم را بازداشت نمود.[۲]
مبارز‌ات آیت‌الله خسروشاهی تا پیش از انقلاب اسلامی علیه رژیم ستمشاهی همچنان ادامه داشت. سرانجام این عالم بزرگوار در ۲۸ خرداد ۱۳۵۶ ش (۳۰ جمادیالثانی ۱۳۹۷ ق) در تبریز به رحمت حق پیوست و جنازه او طبق وصیت به مشهد منتقل شد و در صحن مطهر مدفون گردید.[۳]
۳٫عقیقی بخشایشی، مفاخر آذر بایجان، ج۱، نشر آذربایجان، تبریز: ۱۳۷۴-۱۳۷۵ ص۳۷۶
۱٫علی شیرخانی، حماسه ۲۹ بهمن تبریز، صص۱۹۱-۱۹۲
