شاهکارهای قلمی شهید ثقـ‍ه‌الاسلام

در آن زمان که تاریک‌ترین موقع و زمان کشور ایران بود، مرد نامدار و عالم پژوهشگری چون شهید ثقه‌الاسلام کمتر در جامعه بود. مبلّغ اسلام‌خواهی که در زندگی کوتاه خود افزون بر ستیز عملی با استبداد و استعمار از جنبه نظری نیز با پدید آوردن آثار ارزشمند، گام مهمی در راه روشنگر کردن افکار عمومی برداشت و تا آخرین روزهای عمر خود همواره در تحقیق و تفحص و تحری و تحریر، با تحمل زحمات بسیار در حدود بیست و چند جلد کتاب و رساله تألیف و تصنیف کرد. ترجمه‌های ماهرانه و ذی‌قیمتی که وی به ثمر رسانده است هر یک به جای خود ارایه‌دهنده‌ لیاقت ادبی و استعداد فکری و بلکه نبوغ پژوهندگی اوست. (فتحی، ص ۴۷)

معروفیت ثق‍ه‌الاسلام در سیاست و اجتماع و خطابه‌سرایی و سخنوری است و بخصوص شهادت فقید و سعید او را بیشتر به عنوان عالم سیاسی و متفکر اجتماعی و فردی شجاع و بی‌باک شناسانده است با این همه منزلت واقعی او را باید در روحانیت و داشتن مقام اجتهاد و افکار معنوی و نوشته‌های سیاسی و اجتماعی و دینی و مذهبی او دانست. (بررسی مبانی فکری و اجتماعی مشروطیت، تهران ۸۴)