موسسه تاریخ و فرهنگ دیارکهن
الهام بادینلو[۱]
چکیده
در این مقاله تلاش بر آن است تا کتابشناسی جامعی از سردار ملی ایران، ستارخان، شامل کتابشناسی فارسی و لاتین، مقاله شناسی، سندشناسی، نسخه خطی شناسی، چاپ سنگی و سربی و در نهایت عکس‌ها ارائه شود. همچنین در پایان تحلیلی آماری از وضعیت انتشار منابع در خصوص این شخصیت مشروطه ارائه خواهد شد.
کلیدواژه: ستارخان، سردار ملی، کتابشناسی، مقاله شناسی، نسخه خطی، اسناد و مدارک
مقدمه
انقلاب مشروطیت فصل نوینی در تاریخ معاصر ایران است که مجلس شورا از مهم‌ترین نتایج آن است. اولین جرقه‌های شروع این انقلاب در تهران زده شد و کم کم امواج آن در سراسر کشور پخش و مجاهدین و آزادیخواهان آذربایجانی و قفقازی به فرماندهی ستارخان و باقرخان به حمایت از انقلاب مشروطه قیام کردند.
اما در مورد این شخصیت برجسته تاریخ معاصر کشور آثاری وجود دارد که در اینجا به تفکیک کتابشناسی فارسی، کتابشناسی لاتین، مقاله‌شناسی، سندشناسی، نسخه‌خطی شناسی، چاپ‌های سنگی و سربی و در انتها عکس‌ها و پوسترها ارائه میشود.
امید آن است که این کتابشناسی در آینده‌ای نزدیک پربارتر و کامل‌تر شود.
کتابشناسی فارسی
اشک ستارخان: (شامل ۱۱۰ داستان کوتاه، جذاب و آموزنده)/ هادی آجیلی.
تهران: نوید مهر، ۱۳۹۲.
انقلاب و تحول آذربایجان در دوره مشروطیت، یا، تاریخ ستارخان سردار ملی/ حسین فرزاد. تبریز: کتابفروشی دانش، ۱۳۲۴ –
پارک اتابک: نمایشنامه/ فرزانه آقائی‌پور. تهران: نشر توسعه، ۱۳۷۱.
پدرم ستارخان: بازگوئی از سلطان ستاری (دختر سردار ملی)/ نوشته ن. همدانی. [تهران]: اشرفی، ۱۳۴۹.
پژواک سیمای ستارخان در ادبیات آذربایجان/ م. عافیت؛ مترجم اسد بهرنگی. تهران: بهرنگی، ۱۳۷۴.
تاریخ انقلاب آذربایجان و بلوای تبریز/ م‍ح‍م‍دب‍اق‍ر ویجویه؛ به کوشش علی ک‍ات‍ب‍ی. تهران: امیرکبیر، کتابهای سیمرغ، ۱۳۵۵.
تاریخ انقلاب آذربایجان و خوانین ماکو/ م‍ح‍م‍درح‍ی‍م ن‍ص‍رت‌م‍اک‍وئ‍ی (ن‍ص‍رت‌ال‍م‍ل‍ک). قم: چاپخانه علمیه، ۱۳۷۳ق.= [۱۳۳۱].
تاریخ مشروطه ایران/ احمد کسروی. ۲ جلد. تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۶٫
تاریخ هجده ساله آذربایجان بازمانده تاریخ مشروطه ایران/ احمد کسروی. تهران: مجید، ۱۳۸۴٫
تحقیقی پیرامون عاملین فاجعه شوم پارک اتابک و تراژدی ستارخان/ محمدحسن پدرام. تبریز: اختر، ۱۳۸۷.
جنگ‌نامه تبریز (دلاوری‌های ستارخان و باقرخان و مردم تبریز)/ سروده محمود تندری (صمصمام السلطان) متخلص به شیوا؛ به کوشش بهرام بیات سرمدی. تهران: صفی‌علیشاه، ۱۳۷۶.
چهرههای مشروطیت و آذربایجان/ ابراهیم رض‍ازاده رودک‍ل‍ی. تبریز: ابراهیم رض‍ازاده رودک‍ل‍ی، ۱۳۸۳.
حماسه ستارخان/ عباس پناهی م‍اک‍وئ‍ی؛ ترجمه ک‍ی‍خ‍س‍رو ک‍ش‍اورزی. تهران: امیرکبیر، -۱۳۵۹.
خانین سسی …: ستارخان سردار ملی: میلی سردارین حیاتی و مبارزه‌سی/ محمدرضا عافیت، سعید موغانلی؛ با مقدمه یحیی دانشیان. تهران: پینار، ۱۳۹۰.
دو قهرمان آزادی/ س. جاوید. تهران، ۱۳۴۲.
دو مبارز جنبش مشروطه/ رحیم رئیس‌نیا. تهران: آگاه، ۱۳۵۵.
دو مبارز جنبش مشروطه/ رحیم رئیس‌نیا، عبدالحسین ناهید. تبریز: ابن‌سینا، ۱۳۴۸.
دو نقد تاریخی در مورد شاه اسماعیل و ستارخان/ محمدحسن پدرام. تبریز: اختر، ۱۳۸۹.
دیدار همرزم ستارخان/ نصرت‌الله فتحی “آتشباک”. [تهران]: [گوتنبرگ]، ۱۳۵۱.
رجال آذربایجان در عصر مشروطیت/ مهدی مجتهدی. اصفهان: چاپخانه نقش جهان، اصفهان: چاپخانه نقش جهان، ۱۳۲۷٫
روزی روزگاری ستارخان/ علی ناصری. تهران: کتابهای شکوفه، ۱۳۸۷.
رهبران مشروطه جزوه سیزدهم : ستارخان/ ابراهیم صفایی. تهران: ]بی نا[، ۱۳۴۳٫
ستار قره‌داغی (نمایشنامه)/ فرزانه آقائی‌پور. تهران: نشر توسعه، ۱۳۷۰.
ستارخان ائ‍ل ق‍ه‍رم‍ان‍ی/ ف‍رج ف‍ات‍ح‍ی. اردبیل: ن‍ی‍ک‌آم‍وز، ۱۳۸۱.
ستارخان سردار ملی در آیینه زمان: به انضمام کلمات قصار، شجره‌نامه، دیدگاه‌های مشاهیر و روایاتی از سرگذشت سردار/ محمدحسن پدرام. تبریز: اختر،۱۳۹۰.
ستارخان سردار ملی. [تهران]: جمعیت عامیون ایران، ۱۳۳۶.
ستارخان سردار ملی: زندگی و مبارزه‌ی سردار مشروطه/ محمدرضا عافیت‌مرندی. تهران: نخبگان، ۱۳۹۲.
ستارخان قهرمان ملی ایران/ حسین دوستی. تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دفتر برنامه ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۸۷.
ستارخان و بلوای غارت اردبیل/ سعید معزی. تهران: قادر، ۱۳۸۵.
ستارخان و جنبش آذربایجان/ نریمان حسن‌زاده؛ ترجمه پرویز زارع‌شاهمرسی. تهران: نشر و پژوهش شیرازه، ۱۳۸۶.
ستارخان و جنبش مردم غیور تبریز/ عزت‌الله فولادوند. تهران: ابتکار نو،۱۳۹۳.
ستارخان/ ابراهیم صفائی. [تهران]، [۱۳۴۳].
ستارخان/ پناهی ماکویی؛ ترجمه غلام خاتون. تهران: نگاه؛ تبریز: اختر، ۱۳۸۸.
ستارخان/ زه‍ره وف‍ای‍ی. تبریز: زی‍ن‍ب، ۱۳۸۵.
ستارخان/ ع‍ب‍دال‍م‍ج‍ی‍د نجفی. تهران: س‍ازم‍ان پژوهش و ب‍رن‍ام‍ه‌ری‍زی آم‍وزش‍ی، دفتر ان‍ت‍ش‍ارات ک‍م‍ک‌آم‍وزش‍ی، ۱۳۸۰.
ستارخان/ محمد اح‍م‍دپ‍ن‍اه‍ی (پ‍ن‍اه‍ی‌س‍م‍ن‍ان‍ی). تهران: ت‍رف‍ن‍د، ۱۳۸۵.
ستارخان/ محمود احیایی. تهران: ک‍وروش، ۱۳۶۸.
ستارخان، خیابانی، میرزاکوچک جنگلی: ایران رها از فقر و ظلم/ شاپور رواسانی. تهران: اطلاعات، ۱۳۸۹.
ستارخان، سردارملی/ هوشنگ ابرامی. [تهران]: [توس]، [۱۳۵۲].
سردار ملی ستارخان/ محمدرضا عافیت؛ رداک‍ت‍ور جعفر م‍ج‍ی‍ری. تبریز.
سه سردار بزرگ ایران: (ستارخان- باقرخان- میرزا کوچک‌خان جنگلی)/ فرحناز هادی‌پوربرزگر. تهران: پل، خلاق، ۱۳۸۹.
سیری در تاریخ انقلاب مشروطیت: تأثیر قیام مردم تبریز و آذربایجان در پیروزی های انقلاب مشروطیت/ رضا همراز. تبریز: یاران، ۱۳۸۷٫
قیام آذربایجان در نهضت مشروطیت ایران/ کریم طاهرزاده بهزاد. تهران: اقبال، ۱۳۳۴٫
قیام آذربایجان و ستارخان/ اسماعیل امیرخیزی. تهران: موسسه ان‍ت‍ش‍ارات نگاه، ۱۳۷۹.
ماجراهای ستارخان: یک قصه برای نوجوانان/ داریوش عباداللهی واحد. تبریز: نوبل، ۱۳۵۴٫
مجموعه کلمات قصار و سخنان ستارخان؛ به انضمام، خاطرات و دیدگاه‌های مشاهیر موافق و مخالف سردار/ محمدحسن پدرام. تبریز: اختر، ۱۳۸۹.
مشروطیت در آذربایجان/ ایرج افشار. تهران: طلایه، ؟.
مقالات
. . . و یادی از ستارخان/ نصرت الله فتحی. نگین، ش ۹۹، مرداد ۱۳۵۲٫
آذربایجان م‍ن‍ج‍ی مشروطیت/ صمد سردارینیا. اختر، ش ۱۹، (۱۵ مرداد ۱۳۸۱): ص ۱۴ – ۱۷.
آذربایجان و زم‍زم‍ه‌ه‍ای ب‍ی‍گ‍ان‍ه‌پ‍رس‍ت‍ان/ ح‍م‍ی‍درض‍ا رئوفی. صبح، ش ۱۰۹، (۲۴ آذر ۱۳۷۸): ص ۱۸ – ۱۹.
از ستارخان تا ص‍ف‍رخ‍ان/ مقصود پ‍ره‍ی‍زج‍وان. گزارش، ش ۱۴۱، (آذر ۱۳۸۱): ص ۱۰۵ – ۱۰۶.
آزادیخواهی ستارخان/ حسین ریسمانی‌یزدی. همبستگی، ۴ آذر ۱۳۸۵: ص ۶.
اسناد تاریخی: نامه ظل السلطان از وین به ستارخان/ احمد سهیلی خوانساری. وحید، ش ۱۳ دی ۱۳۴۳٫
انقلاب مشروطه ایران از نگاه یک نظامی فرانسوی: (مسافرت کاپتین آنژ‌ینیور به ایران و بین‌النهرین در سال ۱۹۰۸)/عطا آیتی. تاریخ معاصر ایران، ش ۳۹، پاییز ۱۳۸۵: ص ۲۱۷ – ۲۴۸.
بررسی و تحلیل واژه مشروطه و مناسبات آن/ علی وفادار. نامه انجمن، ش۱۴، تابستان ۱۳۸۳٫
برگی از تاریخ: ستارخان (تلگراف هایی خطاب به سردار ملی ۱۳۲۸ – ۱۳۲۷ ق(/ خسرو خواجه نوری. پیام بهارستان، ش ۶۲، مرداد ۱۳۸۵٫
به مناسبت نودمین سال شهادت سردار ملی: حماسه ستارخان و تاریخ نگاری رسمی عصر مشروطه/ سید حمید روحانی. پانزده خرداد، ش ۱، پاییز ۱۳۸۳٫
به ی‍اد ستارخان دوس‍ت‍دار ص‍ل‍ح و آزادی/ حمید ن‍ع‍م‍ت‌ال‍ل‍ه‍ی. کلک، ش ۱۱۷ – ۱۲۰، (شهریور- آذر ۱۳۷۹): ص ۳ – ۱۰.
پ‍ای‍دارت‍ری‍ن م‍رد را از پای درآوردن‍د. اعتماد، (۲۶ آبان ۱۳۸۴): ص ۸.
پ‍درب‍زرگ‍م را ن‍دی‍دم/ رضا ش‍ج‍اع‍ی‍ان. اعتماد، (۲۶ آبان ۱۳۸۴): ص ۵.
پ‍ل‍ن‍گ، در ک‍وچ‍ه‌ه‍ای پ‍ی‍چ‍اپ‍ی‍چ/ محمد اح‍م‍دپ‍ن‍اه‍ی. کلک، ش ۶، (مرداد، شهریور ۱۳۸۰): ص ۲۱ – ۲۲.
تبریز و جنبش مشروطه: درباره کتاب ستارخان و جنبش آذربایجان/ الهه موسوی. اعتماد، ۱۷ اردیبهشت ۱۳۸۷: ص ۱۱.
ترکان جوان و انقلاب مشروطه ایران/ نادر انتخابی. نگاه نو، ویژه‌نامه ۱، مرداد ۱۳۸۵: ص ۳۶ – ۴۵.
ت‍وده‌ه‍ای ف‍رودس‍ت، ستارخان، انقلاب مشروطیت/ ع‍ب‍اس‍ی قدیمی ق‍ی‍داری. پیک آذر، ش ۱۶، (مرداد ۱۳۸۱): ص ۶ – ۷.
چ‍ه‍ره راس‍ت‍ی‍ن ستارخان: به ب‍ه‍ان‍ه ف‍رارس‍ی‍دن ۲۵ آبان س‍ال‍روز درگ‍ذش‍ت سردار ملی. همبستگی، (۲۴ آبان ۱۳۸۴): ص ۵.
حماسه ستارخان و تاریخ نگاری رسمی عصر مشروطه/ سیدحمید روحانی. فصلنامه ۱۵ خرداد، سال اول، ش ۱، پاییز ۱۳۸۳٫
خانه سردار ملی کجاست؟/ مهرداد خوشکار‌مقدم. ایران، ۱۵ فروردین ۱۳۸۶: ص ۱۱.
دهقانان در جنبش مقاومت تبریز (عصر استبداد صغیر)/ حجت فلاح توتکار. پژوهشهای علوم تاریخی، ش۲، زمستان ۱۳۸۸٫
راه‍ی به دروازه صبح/ وحید زی‍ن‍ال‍ی. قدس، (۸ تیر ۱۳۷۷): ص ۸.
ستارخان آغازگر قیام خونین مردم تبریز. جهاد، ش ۳۵، (۱۶ تیر ۱۳۶۱).
ستارخان افسون قدرت نشر. همبستگی، (۲۷ آبان ۱۳۸۵): ص ۷.
ستارخان در تهران نبود/ مسعود ملک‌پور. ضمیمه اعتماد، (۱۴ مهر ۱۳۸۸): ص ۱۴.
ستارخان در سخن دیگران/ یوسف عزیز نژاد خویی. ماهنامه حافظ، ش ۳۲، (۱۴ مرداد ۱۳۸۵).
ستارخان در گرداب دسته‌بندی‌های سیاسی/ علی عبداللهی‌نیا. اعتماد ملی، (۱۲ اسفند ۱۳۸۶): ص ۸.
ستارخان سردار ملی/ احسان رشیدی. شرق، (۱۷ خرداد ۱۳۸۵): ص ۲۰.
ستارخان سردار ملی/ حسین اسعدی هوجقان. فصلنامه تاریخ پژوهی، شماره ۱۹، تابستان ۱۳۸۴٫
ستارخان سردار ملی/ سید حسن امین. حافظ، ش ۱۷، مرداد ۱۳۸۴٫
ستارخان سردار ملی/ صادق رضا‌زاده‌شفق، اطلاعات سیاسی اقتصادی، ش ۲۲۷ – ۲۳۰، (مرداد ـ آبان ۱۳۸۵): ص ۲۳۴ – ۲۴۵.
ستارخان سردار ملی، خدمتگزار و قهرمان ستمدیدگان ایران/ شاپور رواسانی، اطلاعات سیاسی اقتصادی، ش ۲۲۷ – ۲۳۰، (مرداد ـ آبان ۱۳۸۵): ص ۲۴۶ – ۲۵۵.
ستارخان قهرمان ق‍وم‍ی یا اس‍طوره ملی. اعتماد، (۱۵ تیر ۱۳۸۴): ص ۸ – ۹.
ستارخان و باقرخان سردار و سالار ملی/ فرشته نواده. حافظ، ش۸۴، مرداد ۱۳۹۰٫
ستارخان و تقی زاده/ ایرج افشار. یغما، ش ۳۵۳، بهمن ۱۳۵۶٫
ستارخان و نهضت مشروطه/ آرش اک‍ب‍ری‌ن‍وش‍اد. همشهری، (۱۴ مرداد ۱۳۷۶): ص۶، (۱۵ مرداد ۱۳۷۶): ص ۶.
ستارخان، آذربایجان، جنبش آزادی و م‍ردم‌س‍الاری ایران/ افشین ج‍ع‍ف‍رزاده. خرداد، (۲۶ آبان ۱۳۷۸): ص ۸. خرداد، (۲۵ آبان ۱۳۷۸): ص ۷.
ستارخان، اس‍وه مقاومت ملی در برابر استبداد. همبستگی، (۱۰ بهمن ۱۳۸۴): ص ۵.
ستارخان، ستاره بی‌افول آسمان مبارزه و آزادیخواهی/ محمدامین خوش‌نیت. اطلاعات، (۲۶ آبان ۱۳۸۶): ص ۱۰.
ستارخان، فرجام غم‌آلود!/ علی رجبی. جامجم، (۲۱ مرداد ۱۳۸۵): ص ۱۱.
سرانجام قهرمان آزادی: ستارخان در گرداب دسته‌بندی‌های سیاسی/علی عبداللهی‌نیا. اعتماد ملی، (۱۵ اسفند ۱۳۸۶): ص ۱۰.
سردار ش‍ج‍اع‍ت و م‍ردان‍گ‍ی/ صدیقه طال‍ب‍ی. همشهری، (۲۶ آبان ۱۳۸۳): ص ۱۱.
سردار ملی. ای‍ام جامجم، ش ۷، (مرداد ۱۳۸۴): ص ۷.
سردار ملی. شما، ش ۴۱۷، (۵ تیر ۱۳۸۴): ص ۸.
س‍رن‍وش‍ت م‍ب‍ارزان مشروطهخواه که ع‍ل‍ی‍ه استبداد ج‍ن‍گ‍ی‍دن‍د. اعتماد، (۲ آذر ۱۳۸۲): ص ۶.
سکه ستارخان روی دستم ماند/ بیوک خوشقدم. ماهنامه صنعت چاپ، ش ۳۶۱، بهمن ۱۳۹۰٫
ش‍ج‍اع‍ت در دف‍اع از حقوق مردم. ح‍ی‍ات نو اقتصادی، (۲۷ دی ۱۳۸۴): ص ۶.
طنز و لطیفه: گزارش ستارخان، سردار ملی از بزرگداشت یکصدمین سال روز مشروطیت/ غلامعلی لطیفی. فرهنگ مردم، ش ۱۸، تابستان ۱۳۸۵٫
فرمانده قشون فاتح طهران، ستارخان عزیز/ دومان سهند. دنیای تجارت، ش ۳۵، مرداد و شهریور ۱۳۹۱ .
قهرمان مشروطه از نگاه م‍ج‍س‍م‍ه‌س‍از/ شهره م‍ه‍رن‍ام‍ی. همشهری، (۲۶ تیر ۱۳۸۴): ص ۲۰.
قیام تبریز و پ‍رچ‍م ب‍راف‍راش‍ت‍ه ستارخان/ صمد سردارینیا. توس، (۱۳ مرداد ۱۳۷۷): ص ۶.
گزارش و روی دادها: نامه ای از سرزمین ستارخان ها آذربایجان باز هم آذربایجان است/ رضا گنجه ای (باباشمل). فردوسی، ش ۷۱ و ۷۲، آذر و دی ۱۳۸۷٫
گزارشی کنسول بریتانیا در تبریز درباره مراحل پایانی معاصره تبریز/ ای‌بسی.وراتیسلاو؛ ترجمه رضا رضایی. نگاه نو، ویژه‌نامه ۱، (مرداد ۱۳۸۵): ص ۹۰ – ۹۵.
مخبرالسلطنه در برابر ستارخان/ علی‌اکبر قاضی‌زاده. شرق، (۲۸ تیر ۱۳۸۵): ص ۲۲.
مرغ سحر، ناله سر کن …: یادی از فیلم ستارخان، تنها نگاه سینمای ایران به انقلاب مشروطه/ سعید مستغاثی. همشهری، (۲۱ مرداد ۱۳۸۵): ص ۱۸.
مشروطه خواهان و قزاقها: جنبش مشروطیت و مداخله روسها در آذربایجان (۱۱ – ۱۹۰۷)/ جیمز کلارک؛ ترجمه مریم ربی. تاریخ روابط خارجی، ش ۲۳، تابستان ۱۳۸۴٫
مشروطیت و آذربایجان/ علی‌اصغر شعردوست. اطلاعات، (۱۴ مرداد ۱۳۸۵): ص ۶ ضمیمه.
من م‍ی‌خ‍واه‍م ه‍ف‍ت دولت زی‍ر پ‍رچ‍م ایران ب‍اش‍د/ عزت الله ق‍ل‍ن‍دری. اعتماد، (۲۶ آبان ۱۳۸۴): ص ۱۱.
نظام‌الحکما میرزا سیدحسین‌خان هنجن و حکایت درمان پای سردار ملی، ستارخان/ رفیع کافیه. عطارنامه، ش ۱۳، (بهار ۱۳۸۹): ص ۱۶ – ۲۱.
نگاهی دیگر به مشروطه- گفتگو با نویسنده کتاب حیدر عمو‌اوغلی درگذر از توفانها. همبستگی، (۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۵): ص ۵.
نمایی جمع و جور از ستارخان/ علی معصومی. کتاب ماه کودک و نوجوان، ش ۲۹ و ۳۰، اسفند ۱۳۷۸ و فروردین ۱۳۷۹٫
ی‍اد ستارخان سردار ملی را گ‍رام‍ی داری‍م!/ پرویز بابایی. فرهنگ توسعه، ش ۲۹، ۳۰، (مهر، آبان ۱۳۷۶): ص ۶۵ – ۶۷.
یادی دوب‍اره از ک‍وش‍ن‍دگ‍ان تبریز در نهضت مشروطه ایران/ سیروس ب‍رادران ش‍ک‍وه‍ی. فصلنامه پژوهشهای تاریخی، دوره ج‍دی‍د، ش ۱، ۲، (پاییز، زمستان ۱۳۷۷): ص۱۳۳ – ۱۷۰.
ی‍اش‍اس‍ی‍ن ستارخان/ بهمن ح‍س‍ن‍ون‍د. اعتماد، (۲۶ آبان ۱۳۸۴): ص ۸.
اسناد
ارسال اخبار م‍طب‍وع‍ات خارجی راجع به ایران: مداخله دول‍ت‍ی‍ن انگلیس و روس، ت‍م‍ای‍ل آل‍م‍ان به گ‍س‍ت‍رش رواب‍طش با ایران. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند:۳۶۰/۸۳۷۰.
از تبریز بانو عالیه و بانو فاطمه شکایت از بین رفتن دارائی پدرشان ستارخان و عظیم خان در راه مشروطیت و تقاضای کمک به آنها. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی: ۱۵/۳۲/۸/۱/۱۰.
اع‍ت‍راض ت‍ب‍ع‍ه روس به غ‍ص‍ب ام‍وال خود توسط اق‍وام ستارخان. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۳۰۴۲/۳۶۰٫
پرداخت مستمری به وراث ک‍ارک‍ن‍ان دولت، روحانیون و ش‍اه‍زادگ‍ان. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۲۱۴۸۵.
پرداخت م‍ق‍رری به سردار ملی ستارخان توسط اداره خ‍زان‍ه‌داری کل به دس‍ت‍ور اداره م‍ح‍اس‍ب‍ات وزارت مالیه. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۸۱۰۵.
پرداخت مواجب به م‍خ‍ب‍رال‍س‍طن‍ه، عینالدوله، ظه‍ی‍رال‍دول‍ه، سردار و سالار ملی. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۱۴۸۵۴
پیش نویس نامه خزیمه علم رئیس کمیسیون عرایض مجلس سنا به وزارت دارایی راجع به درخواست رسیدگی به نامه سلطان و معصوم ستاری ورثه ستارخان مبنی بر افزایش مستمریشان و به انضمام نامه وزیر دارایی به کمیسیون عرایض مجلس سنا در خصوص این موضوع. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی: ۴/۲۵۴۴/۱/۱/۹.
پیشنهاد برقراری شهریه در حق وراث ستارخان و باقرخان. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۹۲۸۵/۲۴۰٫
تصویب ف‍وری مخارج ح‍رک‍ت سردار و سالار ملی و ه‍م‍راه‍ان به تهران در م‍ع‍ی‍ت ق‍وای ژان‍دارم (تبریز۱۳۲۸ق). موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۱۵۱۹۹.
ت‍ص‍وی‍ب‍ن‍ام‍ه در خصوص پرداخت شهریه م‍ع‍وق‍ه مرحوم ستارخان و باقرخان از ج‍ان‍ب دارال‍ش‍وری ک‍ب‍ری. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۸۵۸۶/۲۴۰٫
تلگراف س‍پ‍ه‍دار اع‍ظم به تبریز برای سردار ملی. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۹۳/۶۳۱۴.
جنگ ق‍وای دولتی با رح‍ی‍م‌خ‍ان چ‍ل‍ب‍ی‍ان‍ل‍و. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۹۳/۱۴۸۵.
حاج عظیم خان برادر مرحوم ستارخان [سردار ملی] راجع به خدمات ستارخان و شکایت از عسرت فعلی خود و بازماندگان آن مرحوم [تقاضای برقراری شهریه و رسیدگی دارد]. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی: ۶/۲۵/۱۶/۳/۲۵۰.
ح‍م‍ل ج‍ن‍ازه ستارخان به زاویه م‍ق‍دس‍ه و ت‍دف‍ی‍ن وی. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۹۳/۳۰۹۶.
حوالجات ارسالی مالیه به تجارتخانه طومانیانس بابت پرداخت مواجبات ستارخان، مویدنظام و چند تن دیگر با مخارج تعمیر عمارت صاحبقرانیه، حقوق اجزای حکومتی. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۳۳۱۶۳/۲۴۰٫
حوالجات پرداخت حقوق و مخارج اداری و ل‍ش‍گ‍ری امان الله میرزا، م‍دی‍رال‍م‍ل‍ک و مخبرالسلطنه و ه‍زی‍ن‍ه پ‍ذی‍رای‍ی از سردار و سالار ملی در تهران/ق۱۳۲۸۲۹ . موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۱۵۲۱۰.
ح‍وال‍ه پرداخت حقوق ستارخان سردار ملی. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۱۳۲۷۵.
ح‍وال‍ه پرداختی در وج‍ه ستارخان سردار ملی. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۴۳۶.
درخواست رج‍ع‍ت سردارملی و سالارملی به آذربایجان. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۹۳/۳۱۲۷.
دو نسخه نامه میرزا اسماعیل خان ممتاز لدوله وزیر مالیه به مجلس شورای ملی راجع به ارائه ماده واحده ای مبنی بر مجاز بودن وزارت مالیه به برقراری ماهی سی تومان در حق حاجی میرزا آقای خوئی و گزارش میرزا امان اله خان اردلان (نماینده خرمشهر و مخبر کمیسیون بودجه) به مجلس در آن خصوص، به انضمام متن ماده واحده فوق و نامه ای با امضای [میرزا حسین خان مؤتمن الملک رئیس مجلس شورای ملی] به وزارت مالیه راجع به اعلام تصویب آن در جلسه ۱۴ رمضان ۱۳۲۹ ق (۱۶ شهریور ۱۲۹۰ ش)/سه نسخه سواد مراسله ستارخان (سردار ملی) به وزارت مالیه راجع به عسرت و پریشانی حاج میرزا آقای خوئی و تقاضای پرداخت مواجب دائمی به وی، به انضمام سواد پیشنهاد وزارت مالیه به مجلس در خصوص برقراری شهریه برای نامبرده/ نامه حاج میر آقای خوئی به [میرزا حسین خان مؤتمن الملک رئیس مجلس شورای ملی] راجع به خدمات خود در زمان انقلاب تبریز و ارسال سواد شهاداتی که گواه بر صدق خدمات وی هستند، به ضمیمه سواد مراسله های ستارخان (سردار ملی) و سید علی آقا محمد کوه کمری و نامه دیگری از نامبرده راجع به تقاضای ارسال نامه قبلی و سواد شهادات برای وی/ نامه ای از ستارخان (سردار ملی) به مجلس راجع به تقاضای رسیدگی به وضع معاش و حقوق حاج میر آقای خوئی. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی: ۲/۳/۴/۲/۵۸.
راجع به لوح نقره‌ای جهت خدمات مرحومین ستارخان و باقرخان: نامه‌های رضا حکمت رئیس مجلس شورای ملی و استاندار و مدیر کل فرهنگ آذربایجان شرقی در خصوص تهیه لوحه افتخاری مبنی بر قدردانی از خدمات و زحمات ستارخان سردار ملی و باقرخان سالار ملی و اهداء آن به موزه مشروطیت تبریز. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی: ۱۳۲/۱/۱/۱/۱۴۹/۱۹٫
رون‍وش‍ت تلگراف ستارخان در مورد ب‍ی‌گ‍ن‍اه‍ی ع‍ده‌ای مجاهد م‍ح‍ب‍وس در ن‍ظم‍ی‍ه. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۹۳/۱۴۵۴.
س‍ف‍ارش‍ات ستارخان سردار اس‍ع‍د ن‍اص‍رال‍دی‍ن میرزا و صدر ال‍ع‍لم‍ا، در خصوص برقراری و پرداخت حقوق به چند تن از ب‍س‍ت‍گ‍ان. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند:۲۴۰/۶۲۱۰.
ش‍ع‍ری در ت‍م‍ج‍ی‍د از اق‍دام محمدعلی شاه در جمع ک‍ردن ب‍س‍اط مشروطه و ش‍ع‍ری در ت‍م‍ج‍ی‍د اق‍دام مشروطهخواهان در ف‍ت‍ح تهران و ب‍رک‍ن‍اری محمدعلی شاه. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۹۶/۱۲۳۵۲.
شکایت آقا سید احمد از حیدرخان مبنی بر نپرداختن طلب مالی و شهریه اولاد مرحوم سردارملی. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۷۵۳۹۸/۲۹۸٫
عرض‌حال خانواده مرحوم ستارخان سردار ملی به مجلس درباره فداکاریهای وی در انقلاب مشروطه به ضمیمه عسرت و استیصال خود و تقاضای مساعدت از اولیای امور. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی: ۳/۹/۳۹/۱/۱/۵۰.
قبوض مالی پرداختی تعدادی از صاحب‌منصبان٬ اطبا و مستخدمین دولت از محل بانک شاهنشاهی ایران از جمله: ستارخان٬ سالارالدوله٬ یحیی دولت‌آبادی و چند تن دیگر. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۳۲۷۳۹/۲۴۰٫
کپی‌نامه‌های سفیر ایران در لندن: اخبار روزنامه‌های خارجی در مورد وجود ناامنی در اصفهان، تهران، تبریز و به توپ بستن مجلس و تحت فشار قراردادن مشروطه‌طلبان از جمله ستارخان، انتصاب حکام ضد‌مشروطه، مداخله روس و انگلیس در امور داخلی ایران، گفتگو بین نمایندگان پارلمان انگلیس در باب اوضاع ایران. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره سند: ۱۸۸۰۷/۲۹۶٫
گزارش به امیر شوکت‌الملک علم در خصوص دخالتهای انگلیس و روس در بوشهر، قتل ستارخان در تبریز و تسلط عینالدوله بر آن شهر، بی اساس بودن شایعه عزل سالار عزیمت فرمانفرما به رشت و عدم کوتاهی شاه در تشکیل حکومت مشروطه. موجود در آستان قدس رضوی – کتابخانه مرکزی: ۵۳۲۸۹.
گزارش ک‍ش‍ی‍ک اداره ن‍ظم‍ی‍ه از م‍ن‍زل سردارملی. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره سند:۳۱۲۶/۲۹۳٫
گزارش یکی از گماشتگان به احمدخان در خصوص درخواست ارسال مواجب نوکرها و گزارش بیماری شدید پای ستارخان. موجود در آستان قدس رضوی – کتابخانه مرکزی:۵۶۸۰۷ .
گزارشی به امیر شوکت‌الملک علم در خصوص علت تحصن ستارخان و باقرخان در شهبندری عثمانی مطالبه غرامت توسط روسها به علت خسارات وارده به اداره شوسه در تبریز، اطمینان از سرکوب شورش در تبریز و اوضاع در سلطنت آباد و تهران. موجود در آستان قدس رضوی – کتابخانه مرکزی: ۵۳۲۹۳.
م‍ح‍اس‍ب‍ه مخارج ح‍رک‍ت سردار و سالار ملی از تهران به تبریز. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۴۰/۵۷۰۴.
مکاتبه ستارخان و باقرخان با انجمن ایالتی در خصوص اعلام پناهندگی مشارالیها به شهبندری عثمانی و تقاضای مساعدت و کمک از انجمن مذکور. موجود در آستان قدس رضوی – کتابخانه مرکزی:۵۳۲۸۸.
ورثه مرحوم ستارخان [سردار] ملی، [راجع به سوابق و خدمات آن مرحوم و] تقاضای [افزایش و] برقراری مستمری [خود را] نموده. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی:۱۶/۲۰۹/۵/۶/۱۰۵.
ورثه مرحوم ستارخان سردار ملی [راجع به کمی مستمری خود و تقاضای تجدید نظر در آن]. موجود در مرکز اسناد مجلس. شماره بازیابی: ۲۱/۱۴۱/۱۱/۵/۲۴۰.
ورود ی‍ف‍رم‍خ‍ان و س‍ردارب‍ه‍ادر به تبریز و اس‍ت‍ق‍ب‍ال سردارملی و سالارملی از آن‍ان. موجود در آرشیو ملی ایران. شناسه سند: ۲۹۳/۸۳۶.
نسخ خطی
آلبوم اسناد و مدارک و نامه‌های تاریخی دوره قاجار (برگ ۴۷)
معرفی نسخه: نامه‌ای است با امضای نوکر قدیمی فدائی وطن محمدعلی که در آن آمده است: میرزا حسن مجاهد را دیدم می‌گفت که پول ندارد و پنجاه فرانک از معاضد و چهل فرانک از دکتر خلیل گرفته نمی‌داند به لندن برود یا اسلامبول و از حسین آقا هم پانصد فرانک قرض کرده که با من به لندن بیاید و رفقا همه از ما بدترند، حسین آقا و حسن آقا مرا مجبور می‌کنند به آمدن به لندن نمی‌دانم بروم یا خیر، میرزا حسن رفیق معزالسلطان و خود او و کریم خان و دکتر اسماعیل خان همه معطل ماندند، از ممتازالدوله هم خبری نشد، از تبریز کاغذی بود که ده روز دعوا و تعطیل بوده و بیست نفر کشته شدند و بازار را آتش زده‌اند، ستارخان هم میدان را آتش زده، شریف‌زاده که برای اصلاح کاری رفته بوده در مسجد صمصام بعد از برگشتن از پیش عینالدوله از باغ صاحب دیوان با میرزا سید حسین خان و حکاک باشی با کنایه به مجاهدی بد گفته عباس مجاهد او را با گلوله زده و رفته پیش ستارخان انجمن قاتل را مطالبه کرده و ستارخان او را داده و… نوشته بودند اجلال‌الملک حاکم در خانه بصیرالسلطنه نشسته و به سختی حکومت می‌کند، از تهران نوشته بودند که امیر نظام مرده و پسرش شجاع‌السلطنه سردار جنگ شده، شاه سخت ناخوش است اعتمادخان را به جرم تاسیس انجمن حبس کرده، روزنامه اوقیانوس و صبح صادق و ندای وطن اجازه طبع گرفته است و دیگر مطالب مهمه است.
موجود در کتابخانه مجلس: ۱۴۸۰/۴۷س س.
اوصاف‌المجاهدین/ میرزا جواد متخلص به تجلّی ملقب به حسان‌العجم، ۱۳۲۷ ق .
آغاز: بسمله، پاره اشعاریست زاده طبع میرزا جواد متخلص بتجلّی ملقب به حسّان‌العجم که در اوصاف امر او مجاهدین مشروطه گفته المسمی باوصاف‌المجاهدین . . .
انجام:عاقل فرزانه را کیست که آگه کند/ برو مجو راستی هیچ از این کجمدار
انجامه: قد تمت‌الکتاب فی شهر ذیقعده سنه ۱۳۲۷ از طرف وزارت جلیله انطباعات حق طبع این کتاب مخصوص مؤلف است فی شهر ذیقعده‌الحرام اداره‌ی انطباعات سنه ۱۳۲۷ .
معرفی نسخه: مجموعه اشعاری است در وصف وقایع دوران مشروطه و مشروطه خواهان به نام آن دوران از جمله ستارخان و باقرخان. با وجود اینکه نام، تخلص، لقب شاعر و نیز نام اثر به صراحت در مقدمه ذکر شده، ولی در منابع موجود نشانی از این شاعر و اثر وی نیافتیم .
موجود در کتابخانه ملی: ۵-۸۲۰۷.
تاریخ مشروطه/ از: اسماعیل بن محمدتقی امیرخیزی تبریزی؛ کاتب: اسماعیل امیرخیزی. تاریخ کتابت: از قرن ۱۴ق.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: حقوق سردار و سالار پس از قضیه پارک در اثر اقدامات بنده و مساعدت حکیم‌الملک روز سه شنبه ۲۳ ذی قعده ۱۳۲۸ در مجلس شورای ملی با حضور ۶۸ وکیل…
معرفی نسخه: یادداشت‌های امیرخیزی است درباره تاریخ مشروطه و نیز اشاره‌ای به شرح حال خود و همراهی‌اش با ستارخان سردار ملی. از جمله مندرجات این دفتر: مسافرت تهران با ستارخان سردار ملی، شهادت سید عبدالله مجتهد، معرفی نخستین وزرای قانونی به مجلس شورا، خطبای مشروطه در تبریز، انفصال یا عزل کابینه ناصرالملک، وکالت میرزا یحیی امام جمعه خویی، سردار و سالار در مجلس شورای ملی، اخباری به نقل از روزنامه تبریز و…
موجود در کتابخانه مجلس: ۹۸۷۵.
مجموعه [تلگرافات در دو جلد[/ تاریخ کتابت: قرن ۱۳ق.
معرفی نسخه: تلگرافاتی است از رجال آذربایجان و دیگران به ستارخان درباره خلع محمدعلی شاه و خرابی اوضاع ایران.
موجود در کتابخانه مجلس: ۹۱۶س س.
عکس‌های تاریخی/ از: اسماعیل بن محمدتقی امیرخیزی تبریزی
ماخذ فهرست: جلد ۳۱، صفحه ۱۱۷.
معرفی نسخه: ۴۶ قطعه عکس‌های تاریخی است در اندازه‌های مختلف که در کتابخانه شخصی امیرخیزی بوده و از آنجا بدین کتابخانه منتقل شده است. در میان آنها عکس‌هایی از امیرخیزی و دیگران به چشم می‌خورد، از جمله تصویرهای: اعدام ثقه‌الاسلام، میرزا علی ویجویه، قوچعلی خان از مجاهدین مشروطیت، حاجی سید المحققین، دسته ششکلان، محاصره تبریز در ۱۳۲۶ق.، حسن بیک برادر ابراهیم، میرزا زین‌العابدین خان لقمان‌الممالک، ثقه‌الاسلام، میرزا یحیی امام جمعه خویی، علی مسیو با دو پسرش، حاجی رحیم بادکوبچی متوفی ۱۳۳۹ق.، ناظم‌الدوله، محمدعلی مطبعه‌چی، حاجی علی‌اصغر کمپانی، سید عبدالله بهبهانی، صفوت و ذوقی، تقی‌زاده، میرزا جواد ناطق، حیدرخان عموغلی، میرزا احمدخان عمادلو، سرتیپ‌زاده، آقا میرزا علی لنکرانی، ملک المتکلمین، سرداران دولتی، ستارخان، دسته چهارم جنازه‌های سواره‌های ماکو، سید محمد طباطبایی و چند عکس دسته جمعی دیگر.
موجود در کتابخانه مجلس در بخش خطی: ۱۸۸۹۱۸
چاپ سنگی و سربی
انقلاب و تحول آذربایجان در دوره مشروطیت، یا، تاریخ ستارخان سردار ملی/ نگارش حسین فرزاد. تبریز: کتابفروشی دانش، ۱۳۲۴.
تاریخ انقلاب آذربایجان و بلوای تبریز/ محمد باقر ویجویه. ]تبریز]: کتابفروشی علمی محمد کتابچی، ۱۳۲۶ ق.
عکس و پوستر
ج‍ن‍اب ستارخان سردار با ل‍ش‍ک‍ری‍ان خود در سال ۱۳۲۶: ستارخان با گروهی از ت‍ف‍ن‍گ‍داران. یک گ‍روه بر ب‍الای ب‍ل‍ن‍دی پشت سر ستارخان و گروهی ه‍م‍ردی‍ف ستارخان ای‍س‍ت‍اده و چند نفر روی زم‍ی‍ن ن‍ش‍س‍ت‍ه‌ان‍د و دو نفر س‍لاح به دس‍ت روب‍روی ی‍ک‍دی‍گ‍ر در ج‍ل‍وی همه روی زم‍ی‍ن ن‍ش‍س‍ت‍ه‌ان‍د. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۴۱۸.
ج‍ن‍اب ستارخان سردار ملی: ستارخان نشسته بر روی ص‍ن‍دل‍ی در ح‍ال‍ی که که پای راس‍ت خود را بر روی پای چ‍پ قرار داده، ت‍ف‍ن‍گ‍ی در دس‍ت و دو ق‍طارک‍ش ف‍ش‍ن‍گ یکی ح‍م‍ای‍ل بر ش‍ان‍ه و دیگری بر روی کمر. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۲۰.
جنابان ستارخان سردار ملی و باقرخان سالار ملی با جمعیت خ‍ودش‍ان در م‍وق‍ع س‍ان: س‍ان دی‍دن ستارخان و باقرخان از ت‍ف‍ن‍گ‍داران خود. دراطراف تعدادی درخ‍ت و تیر ب‍رق و دی‍وار آج‍ری دیده میشود. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۴۱۹.
جنابان ستارخان و باقرخان با فدائی‌ها: کارت پستالی با تصویر باقرخان،ستارخان و دسته فدائیان مشروطهخواه تبریز به همراه ادوات جنگی دیده می‌شوند. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ۲۹۷۰۲۶۷.
دول‍ت‍م‍ردان و شاهان ق‍اج‍اری‍ه: م‍ح‍م‍دول‍ی‌خ‍ان س‍پ‍ه‍دار اع‍ظم (خ‍ل‍ع‍ت‍ب‍ری)، م‍ظف‍رال‍دی‍ن شاه، ستارخان، ن‍ج‍ف‍ق‍ل‍ی‌خ‍ان صمصام ال‍س‍ل‍طن‍ه ب‍خ‍ت‍ی‍اری، اح‍م‍دش‍اه، باقرخان، اب‍راه‍ی‍م‌خ‍ان ض‍رغ‍ام‌‌ال‍س‍ل‍طن‍ه ب‍خ‍ت‍ی‍اری، ع‍ل‍ی‌‌رض‍اخ‍ان ع‍ض‍دال‍م‍ل‍ک و ع‍ل‍ی‌‌ق‍ل‍ی‌‌خ‍ان سردار٬ اس‍ع‍د ب‍خ‍ت‍ی‍اری. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۴۶۲۴۱۴.
ستارخان در میان ت‍ف‍ن‍گ‍چ‍ی‌ه‍ای خود: گروهی از افراد همراه با ستارخان در ح‍ال‍ی‍ک‍ه همه م‍س‍ل‍ح هستند، ق‍طار ف‍ش‍ن‍گ ح‍م‍ای‍ل ش‍ان‍ه ک‍رده‌ان‍د و اس‍ل‍ح‍ه به دس‍ت دارن‍د. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۱۲۸۱۴.
ستارخان سردار ملی: ستارخان در ح‍ال‍ت ای‍س‍ت‍اده، با ل‍ب‍اس‍ی ت‍ی‍ره، چ‍ک‍م‍ه، ت‍ف‍ن‍گ‍ی در یک دس‍ت، یک ق‍طارک‍ش ف‍ش‍ن‍گ ح‍م‍ای‍ل بر ش‍ان‍ه و ق‍طارک‍ش دیگر به کمر. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۴۳۱۰۷۰.
ستارخان سردار ملی: ستارخان از سرداران انقلاب مشروطه ایران: تصویر ن‍ی‍م ت‍ن‍ه با ک‍ت راه راه و ک‍لاه. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۶۵۳۸.
ستارخان سردار ملی: ستارخان در ح‍ال‍ت ای‍س‍ت‍اده در ج‍ل‍وی یک درخ‍ت و ت‍ف‍ن‍گ‍ی بر دس‍ت راس‍ت، ل‍ب‍اس‍ی به رن‍گ روش‍ن بر تن و دو ق‍طارک‍ش ف‍ش‍ن‍گ به ص‍ورت ض‍رب‍در. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۴۳۱۲۷۳.
ستارخان سردار ملی: ستارخان که ک‍ودک‍ی را بر زان‍وی چ‍پ ن‍ش‍ان‍ده و گ‍ل‍وگ‍اه ق‍ل‍ی‍ان‍ی را با دس‍ت راس‍ت گرفته است با چند تن از ی‍اران‍ش در ب‍اغ‍ی بر ص‍ن‍دل‍ی ن‍ش‍س‍ت‍ه‌ان‍د در ح‍ال‍ی‍ک‍ه ع‍ده ب‍ی‍ش‍ت‍ری از مجاهدان پشت سر آن‍ان ای‍س‍ت‍اده‌ان‍د. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۱۲۷۹۹.
ستارخان سردارملی در کنار باقرخان سالار ملی: ستارخان سردار ملی و باقرخان سالار ملی از رهبران مشروطه تبریزدر میان تفنگچیان خود. (در عکس ستارخان با لباس سفید دیده میشود). موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ۲۴۹۳۶۹۰.
ستارخان و باقرخان از رهبران مشروطه به همراه گروهی از مشروطهخواهان. موجود در آستان قدس رضوی – کتابخانه مرکزی: ۲۵۲۰۹.
ستارخان و باقرخان از سران مشروطه خواه در دوران قاجار. موجود در آستان قدس رضوی – کتابخانه مرکزی: ۲۵۲۲۶.
ستارخان و باقرخان با تعدادی از ه‍م‍رزم‍ان‍ش‍ان: تعدادی از ن‍ی‍روه‍ای ستارخان و باقرخان با لباس نظامی و اس‍ل‍ح‍ه در دس‍ت در ب‍ی‍اب‍ان ای‍س‍ت‍اده، پشت سر آنها ت‍پ‍ه‌ای دیده میشود باقرخان و ستارخان بر اس‍ب سفید و س‍ی‍اه س‍وار در ردی‍ف ج‍ل‍و کنار ب‍ق‍ی‍ه افراد ای‍س‍ت‍اده‌ان‍د. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۰۴۰.
ستارخان و باقرخان در میان گروهی از مجاهدان. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره کتابشناسی ملی: ۱۹۲۳۳۱۵.
ستارخان و باقرخان: عکس دس‍ت‍ه‌ج‍م‍ع‍ی ستارخان، باقرخان و ع‍ده‌ای از ن‍ظام‍ی‍ان و غ‍ی‍ر ن‍ظام‍ی‍ان در عمارت وزیر مخصوص در تهران. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۶۲۳۳.
ستارخان و صمصام ال‍س‍ل‍طن‍ه و س‍پ‍ه‍دار اع‍ظم: سه عکس از ستارخان، صمصام ال‍س‍ل‍طن‍ه و س‍پ‍ه‍دار اع‍ظم کنار هم قرار داده شده و از روی آنها عکس گ‍رف‍ت‍ه‌ان‍د. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۶۲۲۹.
ستارخان. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۸۶۶۵.
ستارخان: ت‍ص‍وی‍ری از ستارخان، مشروطهخواه تبریز که پشت م‍ی‍ز نشسته با ک‍لاه س‍ی‍اه و ن‍ی‌ق‍ل‍ی‍ان در دس‍ت، کنار وی پ‍س‍ر خ‍ردس‍ال‍ی با ک‍لاه مشابه نشسته و پشت سر آنها م‍ردی که ن‍ی‍م ت‍ن‍ه‌ای بر تن و دس‍ت‍ار بر سر دارد ای‍س‍ت‍اده، روی م‍ی‍ز دو کتاب و یک ق‍ل‍ی‍ان دیده میشود. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۴۳۰۱۸۹.
ستارخان، سردار ملی: ستارخان ت‍م‍ام رخ با ک‍ت پ‍ش‍م‍ی راه راه بر تن و ک‍لاه پ‍وس‍ت‍ی بر سر. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۲۱.
س‍ن‍گ‍ر مجاهدین م‍ح‍ل‍ه ش‍ت‍رب‍ان تبریز در بلوای ۱۳۲۶: ستارخان و باقرخان ای‍س‍ت‍اده همراه با ت‍ف‍ن‍گ‍داران خود در م‍ح‍ل‍ه ش‍ت‍رب‍ان تبریز، تعدادی از س‍رب‍ازان نشسته و تعدادی ای‍س‍ت‍اده‌ان‍د پشت سر آنها ن‍م‍ای یک س‍اخ‍ت‍م‍ان و ج‍ل‍وی ت‍ف‍ن‍گ‍داران یک ب‍اغ‍چ‍ه گ‍ل دیده میشود. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۴۲۱.
عکس پرسنلی شاهان و بزرگان و روحانیون دوره قاجار: بیست و پنج تصویر از شاهان، روحانیون و رجال دوره قاجار در یک عکس قرار داده شده است. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ۲۵۴۳۲۰۷.
عکس‌هایی از افراد و وقایع انقلاب مشروطیت در تهران و تبریز. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۹۳۳۰۱۱.
مجاهدین مشروطه: ستارخان سردار ملی در میان مجاهدین م‍س‍ل‍ح. موجود در آرشیو ملی ایران. شماره مدرک: ایران۲۵-۳۸۲۴۷.
مجاهدین مشروطه: ستارخان و باقرخان در میان جمعی از مجاهدین مشروطه. موجود در آرشیو ملی. شماره مدرک: ایران۲۵-۲۸۳۸۴
مشروطیت: ستارخان (سردار ملی) و باقرخان (سالار ملی) و ع‍ده‌ای از مجاهدین م‍س‍ل‍ح مشروطهخواه تبریز. موجود در آرشیو ملی. شماره مدرک: ایران۲۵-۳۳۰۵۵.
میرزا کوچک خان جنگلی: عکس کوچک خان و ستارخان و منظره پشت هم کوهی است. موجود در آرشیو ملی. شماره مدرک: ۳۳۲۴۱۷۳
تحلیل وضعیت منابع
کتابشناسی
از میان منابع کتابشناسی (که تعداد آن ۴۷ عنوان بود) یازده منبع، جزو منابع اصلی و مرجع بود، منابعی چون تاریخ هجده ساله آذربایجان، تاریخ مشروطه ایران، مشروطیت در آذربایجان، قیام آذربایجان در نهضت مشروطیت ایران، سیری در تاریخ انقلاب مشروطیت، رجال آذربایجان در عصر مشروطیت، تاریخ انقلاب آذربایجان و بلوای تبریز، تاریخ انقلاب آذربایجان و خوانین ماکو، چهرههای مشروطیت و آذربایجان و قیام آذربایجان و ستارخان جزو منابع اصلی تاریخ مشروطیت و به طور خاص آذربایجان هستند.
اما در مورد کتاب‌هایی که به طور خاص داستان رشادت‌ها و قهرمانی‌های ستارخان هستند، شش کتاب ستارخان نگاشته پناهی ماکویی، دو نقد تاریخی در مورد شاه اسماعیل و ستارخان، حماسه ستارخان، ستارخان نوشته محمود احیایی، ستارخان نوشته نجفی و اشک ستارخان در این تقسیم بندی قرار می‌گیرند. این کتاب‌ها در رده‌بندی موضوعی داستان‌های تاریخی، داستان‌های کوتاه، داستان‌های نوجوانان و داستان‌های کوتاه قرار می‌گیرند.
جنگ‌نامه تبریز (دلاوری‌های ستارخان و باقرخان و مردم تبریز) و ستارخان ائ‍ل ق‍ه‍رم‍ان‍ی نیز کتاب‌هایی در زمینه شعر در باره انقلاب مشروطه و ستارخان هستند.
در خصوص ستارخان و انقلاب مشروطه نیز دو نمایشنامه نوشته شده است: یکی پارک اتابک و دیگری ستار قره داغی.
دیگر کتابهای باقی‌مانده که تعداد آنها ۳۷ عنوان است به موضوعاتی چون ستارخان، تاریخ آذربایجان، انقلاب مشروطه، تاریخ انقلاب مشروطه و غیره پرداخته است.
| تعداد کل منابع کتابشناسی | منابع اصلی | منابع فرعی | شعر | داستان | نمایشنامه |
| ۴۷ عنوان | ۱۱ عنوان | ۲۶ عنوان | ۲ عنوان | ۶ عنوان | ۲ عنوان |
مقالات
در باره ستارخان در نشریات و روزنامه‌های کشور ۶۴ عنوان مقاله نگاشته شده است؛ نگین، اختر، صبح، گزارش، همبستگی، وحید، تاریخ معاصر ایران، نامه انجمن، پیام بهارستان، پانزده خرداد، کلک، اعتماد، نگاه نو، پیک آذر، ایران، پژوهش های علوم تاریخی، قدس، جهاد، همشهری و … از این مجموعه نشریات و روزنامه‌ها هستند.
شایان ذکر است اطلاعات این مقالات از دو پایگاه اینترنتی نورمگز[۲] و مگ ایران[۳] استخراج شده است.
اسناد
به طور کلی ۳۷ سند از ستارخان، سردار ملی در آرشیو ملی ایران، مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است که در این میان آرشیو ملی با ۲۵ سند در این خصوص بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است.
۸ سند در مرکز اسناد مجلس و ۴ سند نیز در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی موجود بوده است.
| تعداد کل اسناد | آرشیو ملی ایران | مرکز اسناد مجلس | آستان قدس رضوی |
| ۳۷ | ۲۵ | ۸ | ۴ |
نسخ خطی
۵ نسخه خطی در این خصوص موجود است که یکی در کتابخانه ملی و باقی در کتابخانه مجلس نگهداری میشود.
| تعداد کل نسخ خطی | کتابخانه ملی | کتابخانه مجلس |
| ۵ | ۱ | ۴ |
چاپ سنگی و سربی
دو چاپ سنگی و سربی درباره سردار ملی ایران موجود است.
عکس
۲۷ قطعه عکس از ستارخان موجود است که از این میان ۲۵ عکس در آرشیو ملی ایران و ۲ قطعه در کتابخانه مرکزی آستان قدس نگهداری میشود.
| تعداد کل عکس | آرشیو ملی ایران | آستان قدس رضوی |
| ۲۷ | ۲۵ | ۲ |
نتیجه گیری
در کل ۱۸۲ منبع درباره ستارخان موجود است که از این میان ۴۷ عنوان کتاب، ۶۴ عنوان مقاله، ۳۷ عنوان اسناد، ۵ نسخه خطی، ۲ جلد سنگی و سربی، و ۲۷ قطعه عکس است.
| کل منابع | کتاب | مقاله | اسناد | نسخ خطی | سنگی و سربی | عکس |
| ۱۸۲ | ۴۷ | ۶۴ | ۳۷ | ۵ | ۲ | ۲۷ |
[۱] کتابدار Elham.badinloo@gmail.com
[۲] http://www.noormags.ir
[۳] http://www.magiran.com
