نویسنده: محمدتقی سبکدل دکتر منوچهر مرتضوی در اول تیرماه ۱۳۰۸ شمسی در محله ششگلان تبریز چشم به جهان گشود. ایشان مقدمات علوم را در تبریز کسب کرد و مقطع متوسطه را در دبیرستان فیروز بهرام تهران گذرانید. پس از اتمام تحصیلات متوسطه برای ادامه تحصیلات عالیه وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد و از محضر بزرگوارانی چون ملک‌الشعرا بهار، بدیع‌الزمان …

تنوع یک پدیده جهانشمول است و بسیاری از کشورهای جهان با این مسئله روبه‌رو هستند. کشور ایران نیز به لحاظ ساختار اجتماعی از گروه‌های مختلف قومی، زبانی، نژادی و مذهبی مختلفی تشکیل شده است. از این‌رو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل پانزدهم بیان می‌دارد که زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است و اسناد و …

جریان قومگرا طی چند دهه اخیر با روش­ها و ابزارهای گوناگون در پی دستیابی به اهداف خود بوده­اند. این جریان­ها دارای راهبرد حرکت گام به گام می­باشند و حرکت هوشمندانه یکی از شگردهای همیشگی این نوع جریان­ها می­باشد. از این رو مسئله این نوشتار این است که موضوع اصل پانزده قانون اساسی در این بستر چگونه قابل بررسی است و …

اصل پانزده به رسمیت زبان فارسی و آزادی استفاده از زبان­های محلی، پرداخته که تا اندازة زیادی به دلیل بحث­های سیاسی و تبلیغاتی که درباره­ی آن صورت گرفته اهمیتی دوچندان یافته است. نظام آموزشی ایران نیز هرچند از ابتدا شیوه تک زبانه را انتخاب کرده  اما نخست  اینکه این شیوه از انعطاف برخوردار و در آن امکان گفتگو به زبان­های …

در دهه گذشته اصل 15 قانون اساسی به عنوان سندی حقوقی در زمینه آموزش زبان‌های محلی و قومی مورد توجه برخی محافل سیاسی و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و یا گروهی از فعالین قوم گرا و نیز گروهی از اهالی فرهنگ و ادب در گوشه و کنار کشور بوده­است. در اصل 15 قانون اساسی از آزاد بودن استفاده …

حقوق اساسی از آن جا که امری بنیادی است که می­کوشد با روشن نمودن  شکل حکومت، روابط حکومت با شهروندان و حقوق و تکالیف هریک نسبت به هم را روشن سازد که از مباحث بسیار مهم فلسفه حقوق است. همچنین تطور و تکمیل حقوق اساسی در ایران دارای گسست هایی به نظر می­رسد که چرایی این گسست­ها می­تواند راهنمایی برای …

تا پیش از تصویب قانون اساسی مشروطه ترتیبات اصلی هویت ملی ایرانی نظیر پرچم، حدود مرزها و مذهب براساس قانون و قاعده مورد توافق جمعی تعیین نمی‌شد و چه بسا براساس میل نظام‌های سیاسی تغییراتی در آن‌ها ایجاد می‌گردید. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای نخستین بار در اصل 21 (اصل 15 کنونی) موضوع رسمیت زبان فارسی نیز به …

✍️نویسنده: محمد تقی سبکدل   يحيي شيدا متخلص به «شيدا» در بيستم ارديبهشت سال 1303 در تبريز در خانواده‌ یکی از مجاهدان مشروطة تبريز به نام حسن چرندابي «يوزباشي» ديده به جهان گشود. اولين معلّم وي «ميرزاخانم» بود كه به وي قرآن كريم و جامع عباسي آموخت. همزمان با ايشان از محضر پدر بزرگوار خود كليله و دمنه، گلستان، بوستان، …

نویسنده: محمدتقی سبکدل احمد مدرس زاده در سال ۱۳۱۲ در شهر تبریز متولد شده، پدرش مرحوم میرزاحسین مدرس‌زاده، مدیر مدرسه اتحاد نوبر بود که بعدها به نام مدرسه فخر رازی تغییر نام یافت. ایشان تحصیلات ابتدائی را در آن مدرسه به اتمام رسانده و سپس از دبیرستان فردوسی تبریز دیپلم گرفت. مدت ۸ سال در مدرسه فخر رازی به کار …

اصل 15 قانون اساسی از اصول مناقشه برانگیز قانون اساسی است و نه تنها از همان ابتدای تدوین پیش­نویس و سپس تصویب این اصل، بحث بر سر مفهوم و دلالت­های آن آغاز شد، بلکه با گذشت چهار دهه کماکان این مجادلات ادامه دارد و بلکه تعمیق شده­است. از سوی دیگر وجه عمیقاً سیاسی این اصل بر وسعت و حساسیت تفسیرهای …