با علني شدن توطئه روس‌ها و اوضاع وخيم شهر، مردم و مجاهدان تبريز براي كسب تكليف به خانه رهبر و روحاني محبوب خود شتافتند. شهيد ثق‍ة‌الاسلام در مقابل چاره‌جويي و مشورت‌خواهي مردم هر كس را مي‌ديد دستور مي‌داد بي‌درنگ از شهر بيرون بروند و با اصرار مي‌گفت: هر كس در اين شهر بماند جانش در معرض تلف است تا مي‌توانيد …

با بي‌اعتنايي محمدعلي‌شاه به تلگراف شهيد ثقـ‍ة‌الاسلام، وي نااميد نمي‌شود و براي فرونشاندن آتش جنگ، تلگراف‌هاي ديگري براي شاه مخابره مي‌كند. از طرفي محمدعلي‌شاه كه از قدرت مجاهدان و پيروزي‌هاي پي‌در‌پي مخالفين باخبر شده بود به ناچار حاضر به مذاكره مي‌شود. بنابراين به پيشنهاد ثق‍ة‌الاسلام با توافق محمدعلي‌شاه مقرر مي‌شود كه طرفينِ نزاع به باسمنج بروند و در آنجا مذاكره …

در جريان عدالت‌خواهي و مهاجرت علماي تهران به قم و تحصن آنها، ثق‍ة‌الاسلام با ارسال تلگرام‌هايي به علما و مظفرالدين‌شاه، ضمن حمايت از خواسته‌هاي مهاجران خواستار بازگرداندن آنها به تهران شد. (كسروي 1363 ش،  صص 113 ـ 116) مظفرالدين‌‌شاه كه از زمان وليعهدي در تبريز از نزديك با علماي شهر تبريز و به ويژه با ثق‍ة‌الاسلام آشنا بود، در جواب …

صبح هفتم ماه رجب، برابر با بیست و نهم دی ماه بود. آفتابی بی رمق پس از شبی طولانی در حال بالاآمدن بود. سوز سرما و برفی سنگین کوچه های تبریز را فراگرفته بود. میرزا موسی از ساعت ها قبل برای دعا و مناجات بیدارشده بود. او نماز شبش را به فریضۀ صبح پیوند زده بود و اکنون به تلاوت …

پس از صدور فرمان مشروطيت در چهاردهم جمادي‌الثاني (1324 ق) از همان آغازين روزهاي پيروزي جنبش، زنده‌نام شهيد ثق‍ة‌الاسلام كه در كار سياست پختگي بسيار داشت از تندروي پرهيز مي‌كرد و بي‌آنكه از تحريكات داخلي و بيگانه تأثير بگيرد در نهايت متانت، مردم را با سودمندي‌هاي حكومت ملي آشنا مي‌كرد و عقيده داشت كه «اقدامات حاد و ناسنجيده در جامعه …

در مسیر تعالی و بالندگی ایران اسلامی، آذربایجان همواره به دلیل موقعیت جغرافیایی و منطقه ای، دارای بطن تاریخی غنی و پر تلاطم بوده و هست.فرزندان و تاریخ نگاران صدیق آذربایجان در فرآیند مبارزات خود همواره پرتو افکن بوده و خاطرات ذی قیمتی برای نسل فعلی و آیندگان به میراث گذاشته اند.یکی از فرزندان آذربایجان استاد مرحوم رحیم نیکبخت بوده …

رحیم نیکبخت، پژوهشگر برجسته تاریخ و فرهنگ ایران معاصر، در پنجاه‌سالگی درحالی‌که در ادامه خدمت به ایران هنوز راه درازی در پیش داشت، در ۱۴ مرداد در اثر ابتلا به کرونا درگذشت؛ او که بخش مهمی از زندگانی علمی خود را در مبارزه با ویروس پان‌ترکیسم سپری کرد خود به‌ناگاه قربانی ویروس دیگری شد. اگرچه آن صدق و صفا، مهر …

«زبان»، به عنوان يك عنصر فرهنگي، ابزاری برای ارتباط ميان انسانها و نمادي از هويت یک قوم و ملت محسوب مي­شود. بديهي است غناي فرهنگ هر ملتي به عنصر زباني كه با آن تكلم مي­كنند بستگي دارد. به همين دليل مسله زبان در چارچوب حقوق اساسی که نمود عینی آن قانون اساسی هر کشور است متجلی می‌‌گردد. در جمهوری اسلامی …

با وجود پيروزي مشروطه، هنوز اوضاع و احوال كشور به حالت عادي برنگشته بود و قضيه انتخاباتِ وكلاي دوره اول مجلس نيز جنب و جوشي ديگر در شهرهاي مهم به ويژه تهران و تبريز به وجود آورده بود. اگرچه در دوره اول مجلس شوراي ملي به هنگام رأي‌گيري براي انتخاب نمايندگان، ثق‍ة‌الاسلام بيشترين رأي را در ميان علما به دست …

توجه به حقوق گروه­های زبانی و قومی از دغدغه هاي دیرین جنبش حقوق بشر بوده است. اسناد حقوق بشر تاكيد دارند كه همه مردم از جمله اعضاي اقليت‌هاي قومي و گروه­هاي مذهبي حقوق پایه و یكساني دارند و باید بتوانند بدون تبعيض از این حقوق برخوردار شوند. برخي از حقوق مردمي استاندارد براي گروه­های قومي و دیني اهميتي ویژه دارند. …