مقالات

صبح هفتم ماه رجب، برابر با بیست و نهم دی ماه بود. آفتابی بی رمق پس از شبی طولانی در حال بالاآمدن بود. سوز سرما و برفی سنگین کوچه های تبریز را فراگرفته بود. میرزا موسی از ساعت ها قبل برای دعا و مناجات بیدارشده بود. او نماز شبش را به فریضۀ صبح پیوند زده بود و اکنون به تلاوت …

با وجود پیروزی مشروطه، هنوز اوضاع و احوال کشور به حالت عادی برنگشته بود و قضیه انتخاباتِ وکلای دوره اول مجلس نیز جنب و جوشی دیگر در شهرهای مهم به ویژه تهران و تبریز به وجود آورده بود. اگرچه در دوره اول مجلس شورای ملی به هنگام رأی‌گیری برای انتخاب نمایندگان، ثق‍ه‌الاسلام بیشترین رأی را در میان علما به دست …

تنوع اجتماعات بشری رمز خلقت و از نشانه­های خالق حکیم است. لذا تکثر فرهنگی و زبانی در همه کشورها  طبیعی است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بر این تکثر و تنوع را به رسمیت شناخته و در بخشی از اصول حفظ حقوق اقوام را تضمین نموده است. در این میان اصل پانزدهم قانون اساسی به دلیل بحث­های سیاسی و تبلیغاتی، …

با تاجگذاری محمدعلی‌میرزا در ۲۸ دی‌ماه (چهارم ذی‌الحجه ۱۳۲۴) اگرچه در هفته اول پادشاهی در تمام شهرها چراغانی و بساط شادمانی برپا بود، اما بعد از گذشت چند روز محمدعلی‌میرزا که کار خود را پیش برده و به تاج و تخت سلطنت رسیده بود با اندیشه برانداختن مجلس شورای ملی اولین زمزمه مخالفت‌های خود را با انقلاب مشروطه آغاز کرد …

با وجود دلبستگی زنده‌‌نام ثق‍ه‌الاسلام به مشروطه، وی از منتقدان جدی آن نیز به شمار می‌رفت و کتابچه‌ای درباره خیانت‌های مشروطه‌طلبان نوشت (علی ثق‍ه‌الاسلام تبریزی، ۱۳۵۵ ش، صص ۲۴۷ آ ۲۵۴؛ کسروی، ص ۲۱۶) رفتارهای خام و نسنجیده و افراط‌کاری‌های برخی از مشروطه‌خواهان در تدوین قانون اسلامی باعث شد که حاجی‌میرزا حسن‌ مجتهد و برخی از نمایندگان انجمن ایالتی که …

درخصوص اصل پانزده و روند اجرایی شدن آن تا به امروز اظهارنظرهای بسیاری شده است، با این وجود، پژوهش‌های دقیق حقوقی و سیاسی کمتری در این رابطه مشاهده می‌شود. در واقع اصل پانزده، به ویژه در دهه اخیر، به‌صورت یکی از شعارهای اصلی انتخابات در مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری در آمده است، بدون اینکه به تبعات هویتی آن …

✍️نویسنده: محمد تقی سبکدل   یحیی شیدا متخلص به «شیدا» در بیستم اردیبهشت سال ۱۳۰۳ در تبریز در خانواده‌ یکی از مجاهدان مشروطه تبریز به نام حسن چرندابی «یوزباشی» دیده به جهان گشود. اولین معلّم وی «میرزاخانم» بود که به وی قرآن کریم و جامع عباسی آموخت. همزمان با ایشان از محضر پدر بزرگوار خود کلیله و دمنه، گلستان، بوستان، …

اصل ۱۵ قانون اساسی از اصول مناقشه برانگیز قانون اساسی است و نه تنها از همان ابتدای تدوین پیش­نویس و سپس تصویب این اصل، بحث بر سر مفهوم و دلالت­های آن آغاز شد، بلکه با گذشت چهار دهه کماکان این مجادلات ادامه دارد و بلکه تعمیق شده­است. از سوی دیگر وجه عمیقاً سیاسی این اصل بر وسعت و حساسیت تفسیرهای …

نویسنده: محمد تقی سبکدل علی صالحی متخلص به «رهگذر هیدجی» در سال ۱۳۳۰ شمسی در شهر هیدج از توابع زنجان پا به عرصه وجود نهاد. ایشان تحصیلات ابتدائی را در زادگاه خود به پایان بُرد و پس از اتمام تحصیلات متوسطه وارد حوزه علمیّه گردید و تحصیلات خود را ادامه داد. اوّلین اثر وی در کتابی تحت عنوان «کاروان غزل» …

مهدی عبادی[۱] m.ebadi@ut.ac.ir چکیده در فترت زوال ایلخانان تا پیدایش دولت صفوی(۷۳۶-۹۰۷ ق)، با توجه به تحولات مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی، به تدریج نفوذ و اعتبار فقه و کلام سنی و نیز علمای اهل‌سنّت در جامعه ایران، از جمله منطقه آذربایجان کاهش چشم‌گیری ‌یافت. ادامه این روند موجب شد به تدریج اعتقادات شیعی در میان مردم آذربایجان رواج یابد. …