مقالات

با وقوع حادثه بمباران مجلس در تهران، رژيم استبدادي شاهنشاهي، دوباره بر امور كشور مسلط شد و تمام امور به دست عناصر ارتجاعي افتاد. در اين ميان تنها شهري كه به عنوان آخرين پايگاه نجات مشروطه مقاومت مي‌كرد و از اين لحاظ موجبات نگراني شاه و روسيه را فراهم آورده بود، خطه دلاورپرور آذربايجان و مركز آن شهر تبريز بود، …

مصلحت‌انديشي و بالا بودن روحيه انساني و اسلامي در شخصيت بزرگي چون شهيد ثق‍ة‌الاسلام چنان نمود پيدا كرد كه پس از اخراج مجتهد و رفتن ساير علما از تبريز، به رغم اختلاف مشرب با اين مجتهد بزرگ و به قصد همدردي و هم‌آوايي با شريعت مقدس اسلام همراه او از تبريز بيرون رفت. (فتحي، ص 64) عالم متشرع حاج‌ميرزاحسن مجتهد …

با آنكه مشروطه به پيروزي رسيده بود اما هنوز دوران بحران و استبدادِ قبل از مشروطه‌ در زندگي مردم ادامه داشت، قانون حكمفرما نشده و تر و خشك با هم مي‌سوخت. هرج و مرج و آشوب، در تبريز چنان بالا گرفته بود كه افراد جاهل و فرصت‌طلب عرصه را بر مردم تنگ كرده بودند. به علاوه  خودمحوري‌هاي برخي از اعضاي …

  رحیم نیکبخت پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی     تبریز درحمایت از قیام مردم قم در صیانت از مقام مرجعیت امام خمینی قیام 29 بهمن را برپا کرده بود. در چهلم شهدای تبریز در یزد و جهرم و اهواز مردم به پا خواسته بودند. اندک اندک چهلم شهدای یزد و جهرم نزدیک می‌شد نوزدهم اردیبهشت چهلم این شهدا بود چهلم‌هایی که …

محمدعلي‌شاه در مدتي كه مجلس اول به اصلاح امور مشغول بود با حفظ ظاهر صلح‌جويانه، با عناصر استبدادي و ارتجاعي داخلي و خارجي جهت اجرای كودتا عليه مجلس مشغول برنامه‌ريزي و مشورت شد. (دفاع در برابر تجاوز، ص 69) اگرچه حمايت مجتهدين و علماي نجف از مشروطه نقشه او را به تعویق انداخت با وجود اين در بيستم جمادي‌‌الاول سال …

در بررسی وضعیت اردوگاه‌های موقت مهاجران، با مراجعه به مصاحبه‌هایی كه با برخی از بازماندگان این نسل، در جمهوری‌های مختلف شوروی صورت گرفت عمده‌ترین دلایل بروز نارضایتی مهاجران به شرح زیر عنوان گردید: 1. اردوگاه‌های جمهوری آذربایجان برای اسكان موقت پناهندگان در نظر گرفته شده بود ولی با گذشت زمان نه ‌تنها هیچ تغییری در وضعیت آنها به وجود نیامد …

قشون چندهزار نفری روسیه وارد آذربایجان شده، تبریز را اشغال کردند. روس‌ ها که به شهر ریختند، دنبال رهبران و سر دسته‌های مقاومت می‌گشتند… ژنرال استارسلسکی؛ (فرماندۀ ارتش روس) طیِّ انتشار اعلامیه‌ای از مجاهدان خواست  که بالفور اسلحه را به زمین گذارند. سپاهیان روس، سنگرهای داخلی شهر را تخریب می ‌کردند و «باغ شمال» را مرکز ستاد خود قرار داده …

مردم آذربايجان بعد از يازده ماه با تمام شدن استبداد صغير و جنگ‌هاي پي‌در‌پي و خانمان‌سوز محمدعلي‌شاه و اعطاي دوباره مشروطه و باز شدن راه ورود آذوقه به شهرها شادمان بودند و با التيام زخم‌هاي بسياري كه در اين مدت از دوست و دشمن داخلي ديده بودند، چشم‌انتظار آمدن روزهايي پر از امنيت آسايش بودند، اما افسوس اين رؤيا‌ي آرامش …

قفقاز منطقه‌اي كوهستاني است كه از كناره شرقي درياي سياه تا شبه‌جزيره آبشوران در باكو به طور مايل امتداد دارد. طول آن قريب 1200 كيلومتر و عرض آن در پهن‌ترين قسمت حدود 160 كيلومتر است. از قله‌هاي مرتفع آن «البروز» (Elbrus) و «قازبِك» (Kasbek) مي‌باشد، رود «تِرك» (Terek) و «كوبان» در شمال و رود «ارس» در جنوب آن قرار دارد. …

میرزا علی ثقه الاسلام بنا به نوشتۀ تاریخ نویسان دورۀ مشروطه، هم شهرت فراوان و هم محبوبیّت خاصّی در میان مردم داشت و به خاطر آن حاکمان کشور؛ هم مظفرالدّین شاه و هم محمدعلی شاه قاجار به او ابراز ارادت می کردند و نمایندگان آن ها در آذربایجان همانند عین الدّوله از او واهمه داشته و به تذکُّرات و درخواست …