خانه / یادداشت (پەڕە 2)

یادداشت

تلگراف علمای نجف به محمدعلی‌شاه

بعد از فرستادن نامه مهم شهید ثق‍ه‌الاسلام به مرحوم آیت‌اللـه آخوند خراسانی، مراجع و علمای نجف با پیگیری این مسئله تلگرافی آتشین به محمدعلی‌شاه مخابره می‌کنند و رونوشت آن را به رئیس انجمن، میرزا محمدتقی می‌فرستند. در این تلگراف علمای نجف طی مطالبی پندآمیز، نگرانی خود را از حوادث به وجود آمده اعلام کردند و برای همدردی با مشروطه‌خواهان با …

بیشتر بخوانید »

درمسیر دانش

روزها از پی ‏هم می‏گذشت. شکوفه‏های رشد در شاخسار فکر و اندیشۀ علی آشکار می شد. همه به هوش و فراست او پی برده بودند. علی با رفتار و گفتار خود خبر از آینده ای درخشان می داد. او روزها درکنار پدر می نشست و کتاب های او را ورق می زد؛ عشق به دانستن و خواندن در چشم های …

بیشتر بخوانید »

پادرمیانی ثق‍ه‌الاسلام در باسمنج و اعطای دوباره مشروطه

با بی‌اعتنایی محمدعلی‌شاه به تلگراف شهید ثقـ‍ه‌الاسلام، وی ناامید نمی‌شود و برای فرونشاندن آتش جنگ، تلگراف‌های دیگری برای شاه مخابره می‌کند. از طرفی محمدعلی‌شاه که از قدرت مجاهدان و پیروزی‌های پی‌در‌پی مخالفین باخبر شده بود به ناچار حاضر به مذاکره می‌شود. بنابراین به پیشنهاد ثق‍ه‌الاسلام با توافق محمدعلی‌شاه مقرر می‌شود که طرفینِ نزاع به باسمنج بروند و در آنجا مذاکره …

بیشتر بخوانید »

تحصن علما در قم و تلگراف به مظفرالدین‌شاه

در جریان عدالت‌خواهی و مهاجرت علمای تهران به قم و تحصن آنها، ثق‍ه‌الاسلام با ارسال تلگرام‌هایی به علما و مظفرالدین‌شاه، ضمن حمایت از خواسته‌های مهاجران خواستار بازگرداندن آنها به تهران شد. (کسروی ۱۳۶۳ ش،  صص ۱۱۳ ـ ۱۱۶) مظفرالدین‌‌شاه که از زمان ولیعهدی در تبریز از نزدیک با علمای شهر تبریز و به ویژه با ثق‍ه‌الاسلام آشنا بود، در جواب …

بیشتر بخوانید »

صدور فرمان مشروطیت و آغاز اختلاف‌ها

پس از صدور فرمان مشروطیت در چهاردهم جمادی‌الثانی (۱۳۲۴ ق) از همان آغازین روزهای پیروزی جنبش، زنده‌نام شهید ثق‍ه‌الاسلام که در کار سیاست پختگی بسیار داشت از تندروی پرهیز می‌کرد و بی‌آنکه از تحریکات داخلی و بیگانه تأثیر بگیرد در نهایت متانت، مردم را با سودمندی‌های حکومت ملی آشنا می‌کرد و عقیده داشت که «اقدامات حاد و ناسنجیده در جامعه …

بیشتر بخوانید »

اصل ۱۵ قانون اساسی و طرح چند پرسش

«زبان»، به عنوان یک عنصر فرهنگی، ابزاری برای ارتباط میان انسانها و نمادی از هویت یک قوم و ملت محسوب می­شود. بدیهی است غنای فرهنگ هر ملتی به عنصر زبانی که با آن تکلم می­کنند بستگی دارد. به همین دلیل مسله زبان در چارچوب حقوق اساسی که نمود عینی آن قانون اساسی هر کشور است متجلی می‌‌گردد. در جمهوری اسلامی …

بیشتر بخوانید »

آزادی مطبوعات برای گروه های زبانی و قومی و محلی با توجه به اصل ۱۵ قانون اساسی

توجه به حقوق گروه­های زبانی و قومی از دغدغه های دیرین جنبش حقوق بشر بوده است. اسناد حقوق بشر تاکید دارند که همه مردم از جمله اعضای اقلیت‌های قومی و گروه­های مذهبی حقوق پایه و یکسانی دارند و باید بتوانند بدون تبعیض از این حقوق برخوردار شوند. برخی از حقوق مردمی استاندارد برای گروه­های قومی و دینی اهمیتی ویژه دارند. …

بیشتر بخوانید »

سیاست زبانی در قوانین اساسی جهان و فلسفه اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

بر اساس پژوهش­های زبانشناسی بیش از ۵ هزار زبان ارتباطی زنده و فعال وجود دارد که در سراسر جهان پراکنده­اند، از طرفی دیگر بیش از ۲۰۵ واحد سیاسی یا دولت در جهان با قانون اساسی خاص وجود ندارد. پرسش اصلی این است که چگونه می­توان نسبتی مطلوب بین زبان­های متکثر و قانون اساسی واحد ایجاد کرد؟ پاسخ به این مساله سرآغاز …

بیشتر بخوانید »

آسیب‌شناسی سیاسی تحریف اصل ۱۵ قانون اساسی توسط نخبگان سیاسی

قانون اساسی بالاترین سند حقوقی و میثاق ملی کشور است. این سند به‌میزانی دارای اهمیت است که نه‌تنها برای هرگونه تغییر در آن، بالاترین میزان حساسیت توسط قانون‌گذار پیش‌بینی شده، بلکه تفسیر آن نیز بر عهده بالاترین نهاد نظارتی گذاشته شده است؛ چرا که تفسیر به‌رای هر یک از اصول قانون اساسی توسط نخبگان سیاسی، می‌تواند آثار سیاسی عمیقی را …

بیشتر بخوانید »

ضرورت تبین هویت ملی و آموزش اصول قانون اساسی به نخبگان سیاسی

بعد از پایان جنگ تحمیلی و شروع سازندگی و در ادامه آن در دوره اصلاحات، علاوه با امور سازندگی زیربنایی، توجه به اصول اجرا نشده قانون اساسی مورد توجه قرار گرفت. زیرا شروع جنگ تحمیلی هشت ساله مانع از تحقق آرمان­های انقلاب اسلامی که در قانون اساسی متجلی است، شده بود.  در دهه سوم و چهارم حیات جمهوری اسلامی، رقابت­های …

بیشتر بخوانید »