دلایل مفهومی اصل ۱۵ قانون اساسی

اصل 15 قانون اساسی از اصول مناقشه برانگیز قانون اساسی است و نه تنها از همان ابتدای تدوین پیش­نویس و سپس تصویب این اصل، بحث بر سر مفهوم و دلالت­های آن آغاز شد، بلکه با گذشت چهار دهه کماکان این مجادلات ادامه دارد و بلکه تعمیق شده­است. از سوی دیگر وجه عمیقاً سیاسی این اصل بر وسعت و حساسیت تفسیرهای گوناگون از این اصل افزوده است. و ابعاد حقوق بشری اصل مطالبات نسبت به چگونگی اجرای آن و تکالیف دامن زده است. در مقاله حاضر سعی خواهد شد، هم با نگاه به خود اصل و هم با تبیین جایگاه این اصل در کلیّت اصول قانون اساسی از منظر مفاهیم حقوق بشر و شهروندی، ابعاد مختلف حقوقی آن و حدود انتظارات موجه ملت از حقوق شناسایی شده در اصل مذکور و نوع تکالیف دولت در اصل مذکور تا حد امکان مورد نفسیر و تبیین قرار گیرد.

واژگان کلیدی: اصل 15 قانون اساسی، حقوق شهروندی، حقوق بشر، تکالیف دولت،